Бацилла

Бацилла, немесе таяқша – спора түзе алатын таяқша пішінді келген бактерияның бір түрі. Морфология бойынша тек қана бацилла, тек қана коккалар емес, сонымен қатар коккабациллалар тіршілік етеді. Олар пішіні бойынша бациллаларға қарағанда домалақтау, адайжа жасуша ұзындығы бәрібір енінен асады, мысалы: Bacteroides fragilis, Yersinia pestis, Bordetella bronchiseptica, Haemophilus influenzae.

Бациллалар екі жасуша болып, диплобацилла, тізбектесіп, стрептобацилла болады. Өте ұзын, оралған жіптерден тұратын тізбекті стрептобациллаға мысал келтірсек, Bacillus anthracis. Бацилла бактериялардың көптеген әр түрлі таксономикалық топтары табылған. Бацилла әдетте жазықтықта бөлінуге және жалғыз болады , бірақ diplobacilli (диплобацилла), streptobacilli (стрептобацилла) және Palisades басқа жасушалармен бірігуге дайын болады.

• Diplobacilli: бір-бірімен иық тіресе ұйымдастырылған екі таяқшасы. • Streptobacilli: бацилла тізбегінің ұйымдастырды. • Coccobacillus: Сопақ және коктарды ұқсас (дөңгелек пішінді бактериялар).

Спора түзу бактериялар үшін ең ықтимал классификацияның мысалы. Спораның жасушада орналасқанына байланысты бацилланың пішіні өзгеріп отырады. Мысалы, Clostridium tetani бактериясының споралары әдетте жасушаның соңында орналасып, оған барабан таяқшаларына ұқсайтын пішін береді. Бұндай пішін клострилия деп аталады. Бактериялардың басқа түрлерінде, мысалы, май қышқылын ферменттеу бактериялары спораны жасушаларың ортасында түзгендіктен, шпиндельді пішінге ие болады. Бұл форма Плектридия деп аталады. Таяқша тәріздес форма бактериялардың көп бөлігінде кездеседі, оларға; Enterobacteriaceae, Bacillaceae , Lactobacillaceae , Brucellaceae және Pseudomonadaceae жатады. Бактерия пішіні және Грам боялуы түсінің арасында ешқандай байланыс жоқ. Бациллаларды оң грам және теріс грам деп екі топқа бөлуге болады.

Оң грам:

• Bacillus genus

• Clostridium genus

• Corynebacterium genus

• Listeria genus

• Propionibacterium genus

Теріс грам:

• Bacteroides genus

• Citrobacter genus

• Enterobacter genus

• Escherichia genus

• Pseudomonas genus

• Proteus genus

• Salmonella genus

• Serratia genus

• Shigella genus

• Yersinia genus