Больцман Людвиг
Больцман Людвиг (1844 ж. Вена - 1906) – аустрия физигi, классикалық статистикалық физиканың негiзiн құрушылардың бiрi. 1866 ж. Вена университетiн бiтiрген, Грац (1869-1873), Вена (1873-1876), Мюнхен (1889-1894), Лейпциг (1900-1902) университеттерiнiң профессоры болған.
Ludwig Boltzmann | |
---|---|
![]() Ludwig Eduard Boltzmann (1844-1906) | |
туған |
1844 ж. ақпанның 20 Vienna, Austrian Empire |
Қайтыс болды |
1906 ж. қыркүйектің 5 (62 жаста) Duino near Trieste, Italy (at that time Austria-Hungary) Suicide |
Тұратын жері | Austria, Germany |
Ұлты | Austrian |
Салалары | Physicist |
Институттары |
University of Graz University of Vienna University of Munich University of Leipzig |
Alma mater | University of Vienna |
Doctoral advisor | Josef Stefan |
Doctoral students |
Paul Ehrenfest Philipp Frank Gustav Herglotz Franc Hočevar Ignacij Klemenčič Lise Meitner |
Еңбегі үшін танылған |
Boltzmann's constant Boltzmann equation H-theorem Boltzmann distribution Stefan–Boltzmann law |
Signature![]() |
Оның негiзгi жұмыстары газдардың кинетикалық теориясы, термодинамика және сәуле шығару теориясы салаларына байланысты.
1866 ж. газ молекулаларының жылдамдық бойынша таралу заңын қорытты (Больцман статистикасы).
Идеал газдардың кинетикалық теориясына статистикалық әдiстердi қолданып, 1872 ж. физикалық кинетиканың негiзi болып табылатын газдардың негiзгi кинетикалық теңдеуiн қорытып шығарды. 1872 ж. физикалық жүйенiң энтропиясын оның күйiнiң ықтималдығымен байланыстырып, термодинамиканың екiншi бастамасын статистикалық түрде дәлелдедi.
Больцман алғаш рет сәуле шығаруға термодинамика принциптерiн қолданды. Дж.Максвеллдiң жарық қысымы туралы болжамын пайдаланып, 1884 ж. абсолют қара дененiң сәуле шығару энергиясы дененiң абсолют температурасының төрт дәрежесiне пропорционал болатыны туралы жылулық сәуле шығару заңын теория жүзiнде ашты. Бұл заңды тәжiрибе жүзiнде 1879 ж. Й.Стефан дәлелдедi. (Стефан-Больцман заңы).