Даниялық I Вальдемар немесе Ұлы Вальдемар 1157-1182 жылдар арасында Дания патшасы болды. 1131 жылы 14 қаңтарда дүниеге келіп, 1182 жылы 12 мамырда қайтыс болды.

Биография өңдеу

Кнуд Лавард пен Киев княгиниясы Ингеборг Метиславнаның ұлы. Киевтің ұлы князі Владимир Монамахтың шөбересі. Таққа III Свен мен V Кнудтың арасындағы болған соғыстан кейін отырды. Әкесі Вальдемар өмрге келерден бір күн бұрын өлтірілді. Соған қарамастан, Вальдемар өзімен бақталастардың бәрінен озық шығып, Данияның бірден–бір патшасы болды.

Отбасы өңдеу

Жұбайы: 1154 жылдан бері, Владимировна Софья (1136 – 1193). Ол Новгород князі Владимир Всеволодовичтің қызы. Балалары:

  • Кристофер (1150 – 1173) – 1157 жылдан бастап Шлезвинг герцогі.
  • Софья (1159 – 1208) – 1181 жылдан бастап III Зигфридтің жұбайы.
  • Кнуд VI (1162 – 1202) – 1182 жылдан бастап Данияның королі.
  • Вальдемар II (1170 – 1241) – 1202 жылдан бастап Данияның королі, Шлезвиг герцогі (1188 – 1202).
  • Ингерборг (1175 – 1236) – 1193 жылдан бастап Францияның патшайымы және Филипп II Августтың жұбайы.

Елена (1177 – 1233) – 1202 жылдан бастап I Вильгельм жұбайы.

Жорықтар мен жеңістер. Дания өңдеу

Ол 1168 жылы жорыққа шығып, руяндардың астанасы Арконды алды. Одан кейін Рюген аралын жаулап алып, пұтқа табынушылықты күйретті. Вальдемар Норвегия еліне бірнеше жорықтар жасады. Сөйтіп, өзінің сегіз жастағы ұлы Кнудты тең басқарушы деп жариялады. Бұған бұрынғы патшаның туыстары ретінде таққа отырудан үмітті өзге ханзадалар қарсылық білдірді. Бірақ, Вальдемар көтерілісшілерді басып тастады. Сөйтіп, Кнуд 1182 жылы таққа отырды. Вальдемар үстемдік еткен жылдары Дания елі дами бастады. Ал екінші ұлы Вальдемар билікке келген соң даму шыңына жетті.[1]\

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, 1 том