Жеміс-жидек сорттары

Жеміс-жидек сорттары. Қазақстандағы "Алмалы" ғылыми-өндірістік бірлестігі шығарған, бірден-бір көп тараған сорттардың сипаттамалары мынадай:

  • Іле алма сорты (1934 ж.) — Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан облыстарында өсіріледі (аудандастырылған). 4—5 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 89—90 кг алма түседі. Жемісі ірі (160 г) сопақша пішіндес, домалақ, шымқай қызыл, көкшілдеу, қыркүйекте піседі. Суыққа төзімді.
  • Алатау шапағы — алма сорты (1936 ж.) — Алматы облысында аудандастырылған. 5-6 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 158 кг (кейде 250 кг) алма түседі; ол біршама ірі (110 г), сопақша пішіндес, жасыл, қызғылт сары түсті, қыркүйекте піседі. Суыққа төзімді.
  • Салтанат алма сортыАлматы облысында аудандастырылған. 7—8 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 140 кг алма түседі; ол ірі (160 г), домалақ, қызғылт сары, қызғылт түсті, қыркүйекте піседі.
  • Алматы алқызыл алма сорты (1940 ж.) — Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан облыстарында аудандастырылған. 7-8 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 220 кг алма түседі; ол ірі (190 г), сопақша пішіндес, домалақ, қырлы, қызғылт сары түсті, қыркүйектің аяғында, қазанның басында піседі. Суыққа өте шыдамды.
  • Талгар аруы алмұрттың күздік және қысқы сорты (1939 ж.) — Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан облыстарында аудандастырылған. 4-7 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 137 кг-ға дейін алмұрт түседі; ірі (170 г), сопақша, ашық қызғылт түсті; қыркүйекте піседі.
  • Хош иісті алмұрттың қысқы сорты (1939 ж.) — Алматы, Қызылорда облыстарында аудандастырылған. 8-9 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан (10 жылдан кейін) 32 кг алма түседі; ол біршама ірі (140 г), қызғылт сары түсті, қазанның басында піседі. Суыққа ерекше шыдамды.
  • Марков алхорысы — 1933 жылы шығарылған сорт. Қызылорда облысында аудандастырылған. 3-4 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Әр ағаштан 38 кг алхоры түседі. Ол ірілеу (35 г), янтарь түстес сары, қызғылт түсті, тамызда піседі. Суыққа төзімді.
  • Мәншук батыр — бүлдірген сорты, 1943 жылы шығарылған. Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан облыстарында аудандастырылған. Гектарынан 147 ц бүлдірген жиналады. Жидегі ірі (8 г), шілдеде піседі. Өздігінен тозаңданады.
  • Туполева бүлдіргені — 1943 жылы шығарылған сорт. Қызылорда, Алматы облыстарында аудандастырылған. Әр гектарынан 87 (ең көбі 153) ц жидек түседі; ірі (8 г) маусымда піседі.
  • Алматылық — таңқурай сорты, 1955 жылы шығарылған. Алматы облысында аудандастырылған. Гектарынан 51 ц жидек түседі. Жемісі ірілеу (2 г), маусымның аяғында піседі.[1]
Қызыл алма
Фуджи сорты

Тағы қараңыз өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том