Жоба:Инкубатор/Ван Чэншу
| Чэн-Шу Ван Чанг | |
| қыт. 王承书 | |
| Туған күні |
26 маусым 1912 |
|---|---|
| Туған жері |
Шанхай қаласы |
| Қайтыс болған күні |
18 маусым 1994 |
| Азаматтығы | |
| Ұлты | |
| Қызметі |
Ядролық физигі |
| Жұбайы |
Чжан Веню |
Чэн-Шу Ван Чанг (Ван Чэншу, ағылш. C. S. Wang Chang，қыт.王承书，пінин Wáng Chéng Shū；26 маусым 1912 - 18 маусым 1994)—Шанхай қаласында дүниеге келген, Хубэй провинциясының Вучанг ауданының тумасы, Қытайдың ядролық физигі. Ван Чэншу бір кездері Қытай ғылым академиясының қазіргі физика институтының ғылыми қызметкері, машина жасау екінші министрлігінің атом энергиясы ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкері және 605 институт директоры болған.[1]
Өмірбаяны өңдеу
1912 жылы 26 маусымда Ван Чэншу Шанхайда дүниеге келген, бірақ көп ұзамай оның отбасы Пекинге көшті. Ван Чэншу бала кезінен әлсіз, көп ауырады. Алтыншы және тоғызыншы сыныптарда ауруға байланысты бір жылдық демалысты екі рет алған.
1930 жылы Ван Ченгшу Яньчин университетінің физика факультетіне қабылданған 13 студенттерінің ішінде жалғыз әйел болды[2].
1934 жылы Яньчин университетінің физика факультетінде 13 оқушының тек 4-уі ғана бакалавр дәрежесін алды, ал Ван Чэншу үздік болғандықтан тіпті «Алтын кілт» сыйлығын жеңіп алды. Ван Чэншу Бакалавриатты бітіргеннен кейін Яньчин университеттің аспирантурасында оқуын жалғастырды.
1939 жылы Ван Чэншу Англиядан оралған Оңтүстік-Батыс Біріккен университетінің профессоры Чжан Венюге үйленді.Чжан Вэньюдің белсенді қолдауы және Ван Чэншу өзінің күш-жігерімен 1941 жылы АҚШ-тағы Мичиган Университетінің Balbo стипендиясының алғашқы үйленген әйел иегері атанды.
1936 жылы Ван Чэншу Яньчин университетінің физика факультетін магистр дәрежесімен бітірді, жалғасты 1937 жылға дейін Яньчин университетінің Физика кафедрасының доценті ретінде жұмыс атқарды.
1937 жылы Қытайдың Жапонияға қарсы соғыс басталған кезде Ван Чэншу Пекиннен көшіп, Нанкин, Вучан, Гуилин, Гуйян және басқа жерлерде өмір сүреді.
1941 жылдың тамыз айында Ван Чэншу докторлық дәрежесін алу үшін Мичиган университетіне оқуға түсті.
1944 жылы Ван Чэншу Мичиган университетінің физика факультетін доктор дәрежесімен бітірді.
1956 жылы Ван Чэншу Қытайға оралды. Қытай Ғылым академиясының қазіргі заманғы физика институтының теориялық зерттеулер кеңсесінде ғылыми қызметкер және Пекин университетінің профессоры болды.
1958 жылы, Ван Чэншу теориялық зерттеу үшін атом энергиясы институтының термоядролық синтез зерттеу басқармасына ауыстырылды.
1959 жылы, Ван Чэншу 3 ай бойы тағылымдамадан атом энергиясы кеңестік институтына жіберілді.
1960 жылдың басында Кеңес Одағы Қытайдан өз мамандарын шақырды, ал сол кезде Қытайдың уран изотоптарын бөлуге арналған алғашқы газ диффузиялық зауыты ауыр жағдайға тап болған. Ван Ченгшу ұлттық мүдделерді бірінші орынға қояды және бұрын-соңды жасап көрмеген уранды изотопты бөлу жұмысын атқарады. Содан кейін У Чжэнкай және Цян Гаоюнмен бірге Ван Чэншу өмірінің соңына дейін үнсіз жұмыс істей бастады. Ондаған жылдар бойы Ван Чэншу көптеген жұмысшылармен, инженерлік қызметкерлермен және ғылыми-зерттеу мамандарымен бірге өте қиын жағдайда өздерінің барлық субсидияларын жинап кітаптар мен кеңсе кеңсе керек-жарақтарын сатып алуға арналған, тіпті Қытай ядролық қоғамының уран изотоптарын бөлу жөніндегі бөлімшесіне сыйға тартты. Одан басқа үш жылдық қиын кезең ішінде кеңсе керек-жарақтарының жетіспеушілігі себебінде Ван Ченгшу өз ақшасын теориялық қызметкерлер үшін көптеген қағаздарға жұмсады.
1961-1965 жылдары Ван Чэншу атом энергиясы, Қытай ғылым академиясының зерттеуші және уран изотоптарын бөлу зертханасының директоры болды.
1965-1978 жылдары Ван Чэншу солтүстік Қытай 605 институтының ғылыми қызметкері және директоры болды. Одан қоса Екінші машина жасау министрлігінің Үшінші ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкері, Революциялық комитет директоры, ірі газ диффузорларының бас конструкторы болған.
1978 жылы Ван Чэншу Ядролық өнеркәсіп министрлігінің ғылыми қызметкері, Ғылым және технологиялар бюросының бас инженері, Ғылым және технология комитетінің министрлігінің Тұрақты комитетінің, және аға кеңесшісі болды[3].
1980 Қытай ғылым академиясының мүшесі болып сайланды[4].
1994 жылы 18 маусымда Ван Чэншу Пекинде 82 жасында қайтыс болды.