Киренаиктер

Киренаиктер — Сократ ілімінің этикалық жағын дамытып, эпикуризм үшін негіз болған философиялық мектеп. Кирен мектебі сыртқы дүниенің адамның санасынан тыс өмір сүретінін мойындай отырып, оны толық танудың мүмкіндігін мойындамайды. Этика мәселелері жөнінде Кирен мектебі өмір сүрудің мақсаты ләззат алу деп санайтын гедонизмді насихаттайды. Бұл мектептің негізін Протагор мен Сократтың шәкірті Аристипп қалады. Ол ләззат алуға адам өзінің практикалық іс-әрекеті мен тілегін билеу арқылы жете алады деп үйретеді. Аристипптің жолын қуушылар антикалық материализм мен жаратылыстану ғылымына қарсы шығып, ең анық деп адамның субьективті түйсігін айтуға болады дейді. Ленин махизмнің Кирен мектебі іліміне идеялық жақындығын атай отырып, киренаиктер «Түйсікті таным теориясының принципі ретінде араластырады»,- дейді. Кирен мектебінің жақтаушылары дамытқан гедонистік этиканы 18 ғасырда Франция материалистері феодалдық-діни моральдарға қарсы күресу үшін пайдаланды.

Қолданылған әдебиет

• Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы 1974 жыл, 5 том, бас редакторы М.Қ. Қаратаев, 443 бет