Комикстердің Алтын ғасыры

Комикстердің алтын ғасыры (ағылш. Golden Age of Comic Books) – 1930, 1940 жылдардың аяғы мен 1950 жылдардың басына дейін созылған (әртүрлі бағалаулар бойынша) американдық комикс тарихындағы кезеңнің атауы. Осы кезеңде қазіргі заман комикстерінің аналогтары шығарыла бастады, онда ең танымал суперқаһармандар алғаш рет пайда болды, олардың арасында Супермен, Бэтмен, Капитан Америка, Ғажайып әйел және Капитан Марвел бар.

Тарихы өңдеу

Алтын дәуірдің басы 1938 жылы жарияланған және DC Comics баспасында шыққан №1 Action комиксіндегі Суперменнің алғашқы пайда болуы болып саналады. Супермен пайда бола сала өте танымал болды, көп ұзамай суперқаһармандар комикстердің беттерінде қаптап кетті.[1][2]1939 жылдың басы мен 1941 жылдың аяғында DC және оның еншілес компаниясы All-American Comics Бэтмен мен Робин, Ғажайып әйел, Флеш, Жасыл Шам, Аквамен және т.б. сияқты танымал суперқаһармандарды жасады, ал Timely Comics, бүгінгі Marvel комикс - Алау Адам, Немор және Капитан Америка сияқты жақсы сатылған кейіпкерлер бейнеленген комикстерін шығарды. DC Comics және Timely Comics кейіпкерлері дәуірдің ең танымал кейіпкерлері болғанымен, сандарды сөйлетсек, сол кезеңдегі ең көп сатылатын комикс сериясы Фосетт комикстерінің Капитан Марвел сериясы болды. Шамамен 1,4 миллион дана сатылды, бұл Америкадағы ең көп таралған комикс болды. Капитан Марвелдің сатылымы сол кезде Action Comics-ке тиесілі болған Суперменді де сенімді түрде шаң қаптырды. [3][4] Ұзақ уақыт бойы танымал болған тағы бір кейіпкер Quality комикстері шығарған Пластикалық адам, сонымен қатар мультфильмші Уилл Эйснердің Детектив рухы болды, ол бастапқыда газеттің жексенбілік басылымымен жинақталған қосымша ретінде пайда болды.[5]

Екінші дүниежүзілік соғыс комикстерге, атап айтқанда, жақсылықтың зұлымдықты жеңетінін көрудің арзан әрі оңай оқылатын тәсілі ретінде соғыс кезінде үлкен танымалдылыққа ие болып, суперқаһарман комикстеріне үлкен әсер етті. Оқиға желісі соғысқа байланысты болды, мұқабаларда көбінесе нацистік қозғалыстың көшбасшысы Адольф Гитлермен шайқасатын кейіпкерлері бейнеленіп, одақтастарға қарсы соғысқан суперқаһармандар бейнеленген комикстер болды.

Суперқаһармандарды жасау Алтын ғасыр комикстерінің поп мәдениетке қосқан негізгі үлесі болғанына қарамастан, басқа жанрлардағы комикстер де шығарылды: юмор, вестерндер, романтика, джунгли туралы әңгімелер. Стеранко комикстерінің тарихы 2-де Dell Comics-тің суперқаһарман емес комикстері, ең алдымен Уолт Диснейдің анимациялық кейіпкерлері сол кездегі суперқаһарман комикстерінен асып түскенін атап өту қажет. Олардың кейіпкерлері Микки Маус, Дональд Дак, Тарзан, Рой Роджерс барлығы айына екі миллионнан астам көшірме сатты.

Соғыстан кейін өңдеу

Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталып, атом бомбасы тасталғаннан кейін, 1940 жылдардың ортасында сол кездегі комикстердің мазмұны өзгерді. Атомдық найзағай және атомдық адам сияқты ядролық қуаты бар суперқаһармандар пайда бола бастады.[6] «Атом адам Суперменге қарсы» сериялында (ағылш. Atom Man vs. Superman Супермен), Супермен Атомдық Адаммен шайқасты, ал Суперменнің криптонитке әлсіздігі ядролық сәуленің қауіптілігін еске салды. Осы елеулі кейіпкерлерден басқа, осы кезеңде Атомдық Тышқан және Атом Қояны сияқты қабілеттері ұқсас жануарлар пайда болды. Сол кездегі тарихшылар бұл балаларға арналған кейіпкерлер жас оқырмандардың ядролық соғыстың болашағы туралы қорқынышын сейілтуге көмектесті дейді.[7] Сонымен қатар, суперқаһармандар коммунистермен соғыса бастады, ал кейбіреулері Корей соғысына қатысты.

Кезеңнің аяқталуы өңдеу

Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін суперқаһармандардың танымалдылығы төмендей бастады және оқырмандарды сақтап қалу үшін баспа компаниялары өздері шығарған комикстерін әркелкі етуге кірісті, нәтижесінде вестерн, ғылыми-фантастикалық және қорқынышты басылымдарды қоса бастады. Көптеген сериялардан бас тартуға тура келді[8]:

  • Timely Comics-тің Marvel Mystery комикс сериясы Адам алауының кейіпкерімен бірге 1949 жылдың маусымындағы №92 санында аяқталды; Sub-Mariner комикстері, №32 нөмірде, 1949 жылғы маусымда; Капитан Америка комикстері (сол кездегі «Капитан Американың оғаш ертегілері ») 1950 жылы ақпанда №75 шығарылыммен үзіліп, 1951 жылғы қарашадағы нөмірлерде Атлас комикстеріне айналды.
  • DC Comics шығарған All Star комикстері №57 1951 жылдан бері All-Star Western №58 болды.
  • Күміс дәуірдің басы, әдетте, 1956 жылы қазанда №4 көрмедегі жаңа Flash сияқты Алтын ғасыр суперқаһармандарының қайта іске қосылған нұсқаларының сәтті дебютінен басталатын кейінгі комикстер деп саналады.

Дереккөздер өңдеу

  1. Timeline — Infoplease.com
  2. comics time line
  3. Overstreet, Robert M. «Official Overstreet Comic Book Price Guide», ISBN 0-375-72239-4
  4. Morse, Ben. «Thunderstruck». Wizard #179 (сентябрь, 2006)
  5. Andelman, Bob, Will Eisner: «A Spirited Life», ISBN 1-59582-011-6
  6. Tom, «Atomic Age
  7. Ferenc M. Szasz, «Atomic Comics: The comic book industry Confronts the Nuclear Age», глава книги Atomic Culture: How We Learned to Stop Worrying and Love the Bomb, авторы Scott C. Zeman and Michael A. Amundson (Colorado: University Press of Colorado, 2004), ISBN 0-87081-764-7
  8. Kovacs, George, and C. W. Marshall (2010). «Classics and Comics», Oxford University Press, p. 109, ISBN 978-0-19-973419-1