Корей халқының салт-дәстүрлері

Корей атауы "коре" деп аталынған орта ғасырлык мемлекеттің атынан пайда болған екен Егер "Чосон" деген сөздің иероглифтік жазбасының аудармасына көңіл бөлсек, онда "коре"—"Таң самалы елі" деген ұғымды білдіреді Жалпы бұл атау Корей құл иеленушілік мемлекеті болып тұрғанға дейін өмір сүрген Корей — өзіндік тарихы мен бай мәдениеті бар ежелгі ел. Алайда ол қазір екі мемлекетке (Солтүстік және Оңтүстік Корея) бөлініп отыр. Кореилер негізінен ауыл шаруашылық кәсібімен айналысады. Сол себепті бұл халық отырықшылық жағдайда өмір сүрді. Теңіз жағалауын мекендеушілер балық аулау ісімен шұғыдданса, таулы жердегі тұрғындар аңшылық пен жабайы (шипалық) шөптерді жинауды кәсіп етті. Корейлердің ұлттык тұрғьн үйлері де ерекше. Көбінесе бір қабатты және бір-бірне жалғастырыла салына береді. Атап айтарлық жәйт, олар "жылы еден жүйесін" (ондоль) пайдаланады. Еденің астыңғы жағынан түтін жүретін бірнеше жол жасалынып, сол арқылы жағылған оттан жылу тартылады Еденге сабаннан тоқылған майлы қалың қағаз төселіп, сабаннан тоқылған бұйым жабылады. Корейлер тұрғын үйін өте таза ұстайды. Аяқ киімдерін үйге кіре берісте, табалдырық жанында шешеді. Корейлер жылытылған еден үстінде отырып тамақ ішеді, үй шаруасын тындырады, ұйықтайды. Ұйықтайтын бөлмеде мақта салып сырыған жұқа көрпе, кесте немесе шілтері бар жастықты пайдаланады. Кейін оларды сандықтың үстіне жинап қояды Бөлмеде киім ілетін және ыдыс-аяқ қойылатын шкаф, газет журналға арналған аласа үлдірік (этажерка) тұрады. Бұл халықтың өмірінде сабаннан немесе напсаннан жасалған (биіктіп 30—50 см) тамақ ішетін үстелдің әр үйде болуы міндетті саналған. Корей халқының киімдерінде де өзіндік ерекшеліктері бар. Ерлер киімі — кең пішілген кеудеше, кең балақты шалбар. Костюм әдетте ақ матадан (қыста мақта сальшып) тігіледі. Шалбар белінен оралады, қызыл асықтан тоқыма баумен байланып, ақ шұлыққа сұғындырылып қойылады. Әйелдер киімі жіңішке ұзын жеңі бар кофтадан, белін жалпақ белбеумен байлап қоятын кең етегі тігілген юбкадан тұрады. Балалар киімдері де пішілуі мен тігілуі жөнінен үлкендердің киімінен көп ерекшеленбейді. Ұлттық киім үлгілері осы уақытқа дейін бастапқы қалпын сақтап келеді. Әйелдері мереке күндері киетін киімдердің бояуының түрлі-түсті болуына мән берген. Қыз балалардың мерекелік киімі қызыл түсті юбка және ашық қызғылт түсті кофтадан тұрады. Дегенімен қазіргі кезде киімдердің аталған үлгіде болуы міндетті саналмай, бүгінгі өмірге бейімделген. Бір аңғаратын жәй — корейлер жұмысқа еуропалық үлгідегі киімдерді киеді. Ерте кезде шаруалар аяқтарына жуан иірілген жіптен немесе соломнан тоқылған сандал, ал жауынды күндері өкшесі биік етіліп ағаштан ойылып жасалған аяқ-киім киетін болған. Мәселен, орыс мұжықтары шіліктен шәрке тоқып кисе, қазақтар мал терісінен жасалған шәркеш пайдаланғаны тарихтан мәлім.

Дереккөздер өңдеу


1. Корей халқының ерекшеліктері кітабы, Атамұра 2011ж.

2. ↑http://www.trk.kz/