Көкмаңдай туысы

Көнмаңдай туысы (лат. Povphyrio) – сутартар тұқымдастардың ірі денелі, қошқыл реңді құстар туысы. Бұл туыстың екі түрінің біреуі – көнмаңдай, ол бізде мекендейді, екіншісі – такахэ, Жаңа Зеландияның эндемигі, ірі денелі ұша алмайтын құс.

Көкмаңдай туысы
An Australasian swamphen from New Zealand (pūkeko, Porphyrio melanotus)
An Australasian swamphen from New Zealand (pūkeko, Porphyrio melanotus)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Chordata
Табы: құстар
Сабы: Gruiformes
Тұқымдасы: Сутартар тұқымдастар
Тегі: Porphyrio
Brisson, 1760
Species

For extinct species, see article text.

Синонимдері

Notornis
Porphyrula

Көнмаңдай (лат. Porphyrio porphyrio) – биіктігі жарты метрге жететін ірі денелі, ашық реңді құс. Жабын қауырсындары, көкшіл және күлгін түспен құлпырған қош-қыл реңді, тұмсығы – ашық қызыл, маңдайы – шытыралы және аяғы – ұзын. Көнмаңдай Африканың тропиктік және субтропиктік аудандарында, Оңтүстік Азияда, Аустралияда, Поленезияда және Малай архипелагында, солтүстікте – Еуропаның оңтүстік аймағына дейін тіршілік етеді. Қазақстанда Каспий маңында кездеседі.

Қамыс қалың өскен су қоймаларда, көбінесе шағын жинақ түзіп қоныстанады. Негізінде су өсімдіктерінің әр түрлі бөліктерімен қоректенеді, дегенмен жәндіктерді де, кейде ұсақ омыртқалы жануарлардыда (бақалар, кесірткелер) жейді. Ұясын жыпырлаған қамысқа немесе су ортасындағы төмпешікке салады. Салындыда алты-тоғыз жұмыртқа болады. Балапандарына аталығы мен аналығы қамқорлық жасайды. Бұл – сирек кездесетін құс, сондықтан Қазақстанның Қызыл кітабына тіркелген.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Құстар.Мектеп энциклопедиясы.Ковшарь А.Ф., Ковшарь В.А.