Лэнс Армстронг
Лэнс Эдвард Армстронг (ағылш. Lance Edward Armstrong, туған кездегі тегі Гундерсон) (18 қыркүйек, 1971 жыл) — америкалық кәсіпқой велошабандоз. Әлемдегі ең танымал көпкүндік Le Tour de France жарысының жеті дүркін жеңімпазы (1999, 2000, 2001, 2002, 2003 және 2004 жылдары Us Postal командасында, ал 2005 жылы Discovery Channel сапында жеңген) болғанымен допинг пайдаланғаны үшін барлық атақтары кері қайтарылды. 2008 жылдың 9-шы қыркүйегінде Армстронг үлген спортқа қайта келгісі келетінін мәлімдеді, оның қайта оралуы Калифорния турынан басталмақшы. 2009 жылғы маусымнан бастап ол қазақ Астана велоклубы намысын қорғайды. Осы жылы ол Тур де Франста Астана сапында 3 орын алады. 2010 жылы ол Астанадан кетіп өзінің Team RadioShack командасын құрып, 2010 жылғы Тур де Франста командалық есепте алғашқы орын алады. 2012 жылдың тамызында Лэнс Армстронг өмір бойына дисквалификацияланып, атақтарының бәрінен айырылатын болды, Америка антидопинг агенттігі оның тыйым салынған дәрілерді қолданғанын анықтады. Велошабандоздықты 2011 жылы аяқтаған Армстронг Тур де Франста жеті мәрте жеңімпаз атанып, сонымен қатар Сидней Олимпиадасында қола жүлдені алған болатын.
Лэнс Армстронг  | ||||||||||
| ағылш. Lance Armstrong | ||||||||||
 | ||||||||||
| Жалпы мәлімет | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Лақап аты |
Босс | |||||||||
| Туған күні |
18 қыркүйек 1971 (53 жас) | |||||||||
| Туған жері | ||||||||||
| Бойы |
177 см | |||||||||
| Салмағы |
71 кг | |||||||||
| Шабандоз туралы мағлұмат | ||||||||||
| Мамандануы |
универсал, көпкүндік жарыс | |||||||||
| Әуесқой командалары | ||||||||||
| ||||||||||
| Кәсіби командалар | ||||||||||
| ||||||||||
| Басты жеңістер | ||||||||||
|
| ||||||||||
| Медальдары | ||||||||||
| ||||||||||
2013 жылы қаңтар айында Америкалық шабандоз допинг пайдаланғаны жайлы ресми мәлімдемесін журналистке берген сұхбатында жариялады [1] Сонымен бірге ол Сидней олимпиадасының да қола медалінен айрылған.[2]
Спорт
өңдеу1971 жылы Техас штатының Плано қаласында туған Лэнс 18 жасында АҚШ-тың ұлттық құрама командасына қабылданды. Барселона Олимпиадасында 14-орын алғаннан кейін оған кәсіпқой велоклуб басшыларының назары ауды. 1992 жылы Армстронг әйгілі «Моторола» клубымен келісімшарт жасасты. Кейіннен «Кофидиске» ауысты. Ол бір жылдың ішінде тоғыз бірдей жарыста топ жарып, күллі әлем назарын өзіне аударды. Көз тиді ме екен, әлде күтімі кем болды ма, әйтеуір, нағыз атой салар шағында Армстронг қатерлі ісік дертіне шалдықты. Көпшілік оның спорттық карьерасы аяқталды деп есептеді. Лэнс бірер жыл ауруханалардың табалдырығын тоздырып, ем-дом алды. Біраз уақыт спорттан қол үзуіне тура келді. Дәл сол тұста «Кофидистің» басшылары Армстронгпен келісімшартты үзіп, спортшыға тиесілі 2 миллион долларды жымқырып қалды. Алайда бұл жағдайлардың ешқайсысы қайсар жігіттің сағын сындыра алмады. Керісінше, ол қайраттана, жігерлене түсті.
Дертінен айыққаннан кейін Армстронг велосипедін қайта тізгіндеп, жарыс жолына шықты. Сол кезден бері ол «Гран-при Атланта», әлем чемпионаты, «Сан-Себастьян Классика», «Флеш Валлон», «Тур де Люксембург», «Гран-при Эдди Меркс», «Гран-при де Насьон», «Швейцария Туры», «Дофине Либре», «Гран-при Миди Либре» сынды көптеген халықаралық жарыстарда топ жарды. Ал Лэнстің ең ірі жеңісі – 1999 және 2005 жылдар аралығында «Тур де Франс» көпкүндігінде қатарынан жеті мәрте жеңімпаз атануы. Дәл осындай табысқа бұрын-соңды адам баласы қол жеткізіп көрмегенді.
Білетіндер атақ-даңқ Лэнсті еш өзгертпеген деседі. Ол «жұлдызбын!» деп ешуақытта кеуде қаққан емес. Керісінше, қарапайым қалпынан айнымай, күні түскен адамға қамқор қолын созудан бас тартпады. Бір ғана мысал: Жыл сайын жер бетінде 6 миллион адам қатерлі ісік ауруынан қаза табады екен. Ажал тырнағынан аман қалғандары тым сирек. Міне, соларға арнап, Армстронг арнайы қор құрды. Әйгілі велошабандоз – сол қордың басқарма мүшесі, басты демеушілерінің бірі.
Осыдан бірер жыл бұрын спорттан қол үзген Лэнс Армстронг қайта оралды. Көп ойлана, толғана келе, ол өзгенің емес, әлемдегі ең белді клубтың бірі – «Астананы» таңдап алды.
2010 жылы ол Астанадан кетіп өзінің Team RadioShack командасын құрып, 2010 жылғы Тур де Франста командалық есепте алғашқы орын алады.
Допинг
өңдеу2012 жылдың тамызында Лэнс Армстронг өмір бойына дисквалификацияланып, атақтарының бәрінен айырылатын болды, Америка антидопинг агенттігі оның тыйым салынған дәрілерді қолданғанын анықтады.
Армстронг тағылған айыптарды мойындамағанымен, осы іс бойынша соттағы дау-дамайды тоқтату туралы шешім қабылдағанын жеткізді. «Әрбір адамның өмірінде «осы да жетер, болып-толдым» деген сәттері туады», - деді велошабандоз өзінің бұл ісіне түсініктеме бере отырып.
Лэнс Армстронг бірқатар антидопингтік ережелерді бұзғаны үшін кінәлі деп табылды: тыйым салынған дәрі-дәрмекті қолданудан бастап, допингті тарату және басқа да спортшыларды тыйым салынған заттарды қолдануға азғырды деп айыпталып отыр.
USADA-ның атқарушы директоры Трэвис Тайгарттың айтуынша, Армстронг кәсіби велоспорттан өмір бойына шеттетілді. Сондай-ақ Тур де Франс жеңімпазы атақтарының жетеуінен де айырылды. «Мұндай жеңіске жету үшін барлығына баратын спорт әділ жарыстар мен допинг қабылдамайтын спортшылардың атына кір келтіреді. Бұл болашақ ұрпақ үшін допингсіз жарысу керек екендігін еске түсіріп отыратын сабақ болмақ», - деп сөзін түйіндеді спорт шенеунігі.[3]