Майя Григорьевна Санду

Майя Григорьевна Санду (молд. Maia Sandu; 24 мамыр 1972 жыл, Рисипень ауылы, Молдаван КСР, КСРО) — Молдова саяси және мемлекет қайраткері. 2020 жылғы 24 желтоқсаннан бастап Молдова Республикасының Президенті. Молдованың 2020 жылдың 23 қазанында сайланған президенті.

Майя Григорьевна Санду
молд. Maia Sandu
Майя Григорьевна Санду
Лауазымы
Ту
Ту
Молдова Президенті
Ту
Ту
24 желтоқсан 2020 жыл
Ізашары Игорь Додон
Ту
Ту
Молдова Премьер-министрі
Ту
Ту
8 маусым 2019 жыл — 12 қараша 2019 жыл
Ізашары Павел Филип
Ізбасары Ион Кику
Ту
Ту
Молдова Республикасы Парламентінің депутаты
Ту
Ту
9 наурыз 2019 жыл — 26 шілде 2019 жыл
Ізбасары Галина Сажин
9 желтоқсан 2014 жыл — 20 ақпан 2015 жыл
Ізбасары Пётр Штирбате
Ту
Ту
Молдова Республикасының білім министрі
Ту
Ту
24 шілде 2012 жыл — 30 шілде 2015 жыл
Ізашары Михаил Шляхтицкий
Ізбасары Корина Фусу
Өмірбаяны
Партиясы Әрекет және ынтымақтастық
Білімі Молдова Экономикалық білім академиясы Басқару мектебі. Джон Кеннеди
Мамандығы экономист
Діні Молдова православие шіркеуі
Дүниеге келуі 24 мамыр 1972 (1972-05-24) (51 жас)
Рисипень ауылы, Молдова
Әкесі Григорий Санду
Анасы Эмилия Санду
Сайты https://www.presedinte.md/rus
Марапаттары
Майя Григорьевна Санду Ортаққорда

Молдованың 2019 жылдың 8 маусымдағы мен 12 қарашадағы аралығындағы премьер-министрі.

2016 және 2020 жылдардағы сайлауда Молдова президенттігіне үміткер.

Өмірбаяны өңдеу

Ол 1972 жылы 24 мамырда Молдаван КСР Фалешти ауданы Рисипень ауылында Григорий мен Эмилия Сандудың отбасында дүниеге келді.

19891994 жылдары Молдова экономикалық білім академиясының басқару факультетінде оқыды. 1995 жылдан 1998 жылға дейін Молдова Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының магистратурасында халықаралық қатынастарды оқыды. 2010 жылы АҚШ-тың Кембридждегі Гарвард Джон Кеннеди атындағы Мемлекеттік басқару институтын бітірді.

Румын, орыс, ағылшын және испан тілдерін жетік біледі.

Үйленген жоқ, балалары жоқ. Ол Кишиневте ауданы 74 м² болатын екі бөлмелі пәтерде тұрады. Сондай-ақ 2007 жылғы Toyota RAV4 көлігін басқарады.

Кәсіби қызметi өңдеу

Майя Санду 1994 жылдың 1 шілдесінен бастап Молдова Экономика министрлігі Сыртқы экономикалық байланыстар департаментінің Еуропалық Одақпен және Қара теңіз бассейні елдерімен ынтымақтастық бөлімінің бас маманы қызметін атқарды, ал 1996 жылы маусымда Халықаралық экономикалық ұйымдармен ынтымақтастық жөніндегі бас басқарманың кеңесшісі болды.

19971998 жылдары ол Халықаралық экономикалық ұйымдармен ынтымақтастық жөніндегі бас директордың орынбасарының міндетін атқарушы болды.

19981999 жылдары — кеңесші, 19992005 жылдарыКишиневтегі Дүниежүзілік банктің кеңсесінде экономист.

20052006 жылдары Молдова Экономика министрлігінде Макроэкономикалық саясат және даму бағдарламаларының бас дирекциясының директоры, 2007 жылдың наурыз — қыркүйек айларында БҰҰ-ның Молдовадағы Даму бағдарламасы аясындағы бағдарламалардың үйлестірушісі, 20072009 жылдары реформа бойынша кеңесші болды. орталық мемлекеттік басқару.

20102012 жылдары Вашингтондағы Дүниежүзілік банктің атқарушы директорының кеңесшісі.

Білім министрі өңдеу

2012 жылдың 24 шілдесінде ол Молдованың білім министрі болып тағайындалды. Министр ретінде ол бірқатар реформалар енгізе бастады, атап айтқанда ұлттық емтихандарды өткізу ережелері өзгертілді. Емтихан тапсыру үдерісін бақылау жүйесі нығайтылды, көптеген орталықтарда бакалавриатқа емтихан қабылдау орталықтарына кіре берісте металл іздегіштер орнатылды, барлық кабинеттер бейнебақылау камераларымен жабдықталды. Сонымен бірге студенттердің алданғаны байқалған барлық емтихан қағаздарының күші жойылды, ал олар өздері қосымша сессияда емтихандарды қайта тапсыру құқығынан айырылды. Мұндай өзгерістер қоғамда қайшылықты пікір туғызды, кейбір азаматтар мен саясаткерлер мұндай бақылау студенттерге емтихан тапсыруға қатты психологиялық қысым жасайды деп сенді.

2014 жылдың соңында жаңа Білім кодексінің жобасы қоғамдық талқылауға ұсынылды. Осы жобаға сәйкес, білім 18 жасқа дейін міндетті болып табылуы мүмкін, ал мектеп директорлары тек екі мерзім қатарынан өз лауазымында қала алады, ағылшын тілі оқу бағдарламаларында міндетті бола алады, ал мектептерде орыс тілі міндетті түрде (қосымша) оқылады. Сонымен қатар, жоғары білім үшін жаңа еуропалық әріптік бағалау жүйесі ұсынылды. Білім беру кодексінің жобасы әртүрлі кезеңдерде білім беруде аттестаттау мен сапаны қамтамасыз етудің жаңа құрылымдарын құруды, атап айтқанда Ұлттық мектеп инспекциясы мен кәсіптік білім беруде сапаны қамтамасыз ету жөніндегі ұлттық агенттігін, жоғары білім беру жүйесінде — Стратегиялық және институционалдық даму кеңесін, ал орта білім деңгейінде құруды көздейді — Білім беру мекемесінің әкімшілік кеңесі.

Кирилл Габурич үкіметі отставкаға кеткеннен кейін Молдова Либерал-Демократиялық партиясы Майя Сандуны премьер-министрдің кандидатурасына ұсынды. Сонымен бірге оның кандидатурасы Еуропалық интеграция үшін басқарушы альянсты құрған басқа партиялардан қолдау таба алмады. 2015 жылдың 30 шілдесінде Валериу Стрелец басқарған жаңа үкімет бекіткеннен кейін Майя Санду министрліктен кетуге мәжбүр болды, өйткені басқарушы одақ құру туралы келісімге сәйкес бұл қызмет Либералды партияға арналған болатын.

Саяси қызметі өңдеу

2014 жылдың 7 қыркүйегінде Молдова Либералды-Демократиялық партиясы ұйымдастырған митинг кезінде Майя Санду партияға кіретіндігін мәлімдеді. Алайда, 2015 жылдың мамырында ол телеарналардың біріне берген сұхбатында «ол партияның „бөлігі“, бірақ ресми түрде қағаз жүзінде ол ЛДПМ мүшесі емес» деп мәлімдеді.

2015 жылдың аяғында Майя Санду өзінің «Майя Сандумен бірге /қадам жаса/» атты еуропашыл саяси қозғалысын құрғанын жариялады, кейінірек ол «Әрекет және ынтымақтастық» партиясына айналды. 2016 жылдың 16 мамырында өткен партияның құрылтай съезінде Майя Санду бірауыздан оның төрағасы болып сайланды.

2016 жылдың күзінде ол 2016 жылдың 30 қазанында өткен президенттік сайлауда Әрекет және ынтымақтастық партиясынан кандидат ретінде ұсынылды. Қадір мен шындық платформасы партиясынан үміткер Андрей Нэстасемен бірыңғай үміткерді ұсыну туралы келісім жасалды, ол Халықаралық Республикалық Институт пен Конрад Аденауэр Фондының сауалнамалары арқылы анықталады. 15 қазанда Майя Сандудың президенттік сайлауда орталық-оңшыл оппозициялық күштердің (Әрекет және ынтымақ партиясы, Қадір мен шындық платформасы, ЛДПМ) бірыңғай үміткері бола бастағаны және Андрей Нэстасе өзінің пайдасына сайлаудан өз кандидатурасын алып тастайтыны ресми түрде жарияланды. Румыния азаматы және Молдованың Румыниямен бірігуінің жақтаушысы.

2016 жылғы 30 қазандағы президенттік сайлаудың бірінші кезеңінде 38,71% дауыс жинап, Майя Санду екінші орынға шықты.

2016 жылғы 13 қарашада өткен президенттік сайлаудың екінші турында 47,89% дауыс жинап, екінші орынға ие болған Майя Санду 52,11% дауыс алған Игорь Додонға басымдықты жоғалтты.

2020 жылдың 18 шілдесінде Әрекет және Ынтымақтастық партиясы Майя Сандуны 2020 жылғы 1 қарашада өтетін халықтық сайлауда президенттікке кандидат етіп ұсынды.

Молдова Республикасының Премьер-Министрі өңдеу

2019 жылдың 8 маусымында ол Молдова Республикасының 13-ші Премьер-Министрі болып сайланды. Алайда келесі күні Конституциялық сот бұл шешімді бұзып, Павел Филипті елдің премьер-министрінің міндетін атқарушы қызметіне қайтарды.

Молдова Президенті Игорь Додон кезекті қызметінен босатылып, оның өкілеттіктері Павел Филипке өткеннен кейін, 2019 жылдың 9 маусымында өзінің бірінші жарлығымен ол Молдавияның X шақырылымының Парламентін таратты. Сонымен бірге парламент пен жаңа үкімет бұл шешімді орындаудан бас тартты. Елдегі саяси дағдарыс айқын көрінді.

8 маусымда Еуропалық Одақ мәлімдеме жасап, сабырға шақырып, демократиялық жолмен сайланған үкіметпен жұмыс істеуге дайын екендіктерін білдіріп, қай үкімет туралы сөз болып отырғанын көрсетпеді. Дәл осы күні Ресей премьер-министрінің орынбасары Дмитрий Козак Демократиялық партияның әрекеттерін «ашығын қылмыстық» деп атады. Франция, Германия, Польша, Швеция және Ұлыбритания жаңа Санду үкіметін қолдайтындықтарын айтып, ұстамдылыққа шақырды.

2019 жылдың 12 қарашасында Молдова Парламенті Үкіметке сенімсіздік білдіру туралы шешім қабылдады. Бұл шешімге 101 депутаттың 52-сі дауыс берді. Дауыс беруді қабылдауға министрлер кабинетінің Молдова Бас прокурорын сайлау тәртібін айқындайтын заңнамаға өзгерістер енгізу туралы бастамасы себеп болды.

14 қарашада Ион Кику жаңа премьер-министр болып сайланды. Оның үкіметіне Санду үкіметінен Павел Войку ғана тағайындалды, ол Қорғаныс министрі орнына Ішкі істер министрі болды.

Президенттік науқан (2020) өңдеу

Шілде айында «Әрекет және ынтымақтастық» партиясы (PAS) Майя Сандуды президенттікке ұсынды. Мұндай шешім PAS-те партияның Ұлттық кеңесінде 18 шілдеде қабылданды.

30 қыркүйекте қол жинау тізімдерін сәтті тексеруден кейін Орталық сайлау комиссиясы (ОСК) Майя Сандуны президенттік сайлауға кандидат ретінде тіркеді.

«Әрекет және ынтымақтастық» (PAS) партиясының кандидаты Майя Сандудың тұсаукесері 2 қазанда Кишинев DigitalPark маңындағы ашық алаңда өтті. Майя Сандудың жиырма минуттық сөзінде кандидаттың үгіт-насихатына сілтемелер болмады. Сонымен бірге, саясаткер Молдовадағы бар проблемаларды жариялады және өзін «жақсы адам» деп атады, сайлаушыларды президенттік сайлауда мүмкіндігінше жұмылдыруға шақырды.

1 қарашада өткен бірінші турда ол сайлаушылардың қажетті 50% + 1 дауысын ала алмады (ол 36,16% дауыспен бірінші орынға ие болды, қазіргі мемлекет басшысы Игорь Додон 32,61% дауыспен екінші орынға ие болды). Додон мен Санду бақ сынаған екінші турда Майя Санду қазіргі президент Игорь Додонды жеңді, сондықтан бюллетеньдердің 99,07% өңделгеннен кейін оның қарсыласынан алшақтық 14% немесе 224 470 дауысты құрайды, бұл оны құрайды тәуелсіз Молдова Республикасының тарихындағы алғашқы әйел президент.

2020 жылғы 16 қарашада Орталық сайлау комиссиясының мәліметтері бойынша, барлық хаттамаларды өңдегеннен кейін Майя Санду сайлауда 57,7% дауыспен жеңіске жетеді, ал қазіргі президент Игорь Додон — 42,2%. Кандидаттар арасындағы айтарлықтай алшақтық шетелдегі сайлау учаскелеріндегі дауыстарды санаудан кейін пайда болды.

Президенттік өңдеу

2020 жылы 24 желтоқсанда Майя Санду Кишиневтегі Республика сарайында ұлықтау рәсімінде ант берді. Өзінің ұлықтау сөзінде ол уақытша үкімет құрмай, елде мерзімінен бұрын парламенттік сайлау өткізуді жақтады[1].

Сыртқы саясат өңдеу

Молдованың еуропалық интеграциясын, ЕО елінің кіруін, Халықаралық валюта қорымен ынтымақтастықты қалпына келтіруді және АҚШ-пен жақындасуды жақтайды.

2020 жылдың 29 желтоқсанында Кишиневте Румыния Президенті Клаус Йоханнисті қабылдады.[2] Кездесу қорытындысы бойынша ол «Румынияның көмегімен республика еуропалық кеңістікке интеграцияланады» деп мәлімдеді.[3] Румыния президенті Бухарест Кишиневке экономикалық дағдарыспен күресу және реформалар жүргізу үшін 100 миллион еуро грант беруге дайын екенін айтты.[4]

 
Майя Санду мен Украина президенті Володимир Зеленский. Киев, 12 қаңтар, 2021 жыл

2021 жылдың 12 қаңтарында ол президент ретіндегі алғашқы шетелдік сапарын Украинаға жасады. Борисполь әуежайында құрметті қарауыл сапын «Украинаға даңқ» деп қарсы алды. Украина Президенті Володимир Зеленский мен, Премьер-Министр Денис Шмыгаль мен және Жоғарғы Рада төрағасы Дмитрий Разумковпен өткен келіссөздерде екі елдің еуропалық интеграция,[5] сауда, энергетикалық қауіпсіздік салаларындағы өзара іс-қимыл мәселелері талқыланды; Солтүстіктен Приднестровьені айналып өтетін Днестр арқылы өтетін көпірі бар Кишинев-Сороки-Ямполь-Киев жаңа жолын салу туралы келісімдерге қол жеткізілді; Приднестровьенің Молдоваға одан әрі қайта қосылуы, Молдова-Украина шекарасында бірлескен бақылау және контрабандаға қарсы күрес;[6][7] сондай-ақ Днестр су электр станцияларының каскады шеңберінде жаңа украиндық су электр станцияларының құрылысы туралы.[8][9] Болашақта жаңа ГЭС салу туралы шешім Молдованы ауыз судың айтарлықтай бөлігінен айыруы және ел үшін экологиялық апатқа айналуы мүмкін. Сапар барысында ол Белгісіз солдат бейітіндегі Мәңгілік даңқ монументінде және Голодомор-геноцид ұлттық мұражайында қаза тапқан украиндықтарды еске алды.[10]

2021 жылдың 17-19 қаңтарында Брюссельде болды. Ол Еуропалық Одақтың Сыртқы істер және қауіпсіздік саясаты жөніндегі Жоғарғы өкілі Жозеп Боррель мен келіссөздер жүргізді,[11][12] онда олар Молдова азаматтарының Ковид-19 вакциналарына жылдам қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін саяси диалогты қалпына келтіру және еуропалық серіктестермен тығыз ынтымақтастықты бастау мәселелерін талқылады.[13] , сондай-ақ Приднестровье аймағындағы жағдай. Боррел ЕО-ның бейбіт, инклюзивті және тұрақты 5+2 реттеу процесіне бейілділігін қуаттады және Молдова Республикасының халықаралық мойындалған шекаралардағы егемендігі мен аумақтық тұтастығын айнымас қолдайтынын атап өтті. Келіссөздердің қорытындысы бойынша Санду Молдованың «еуропалық күн тәртібімізде барынша тиімді ілгерілеуге» деген ынтасын қайталады.[14][15] Ол сонымен қатар Еуропалық Одақтың Бас Прокуроры Лаура Ковесимен келіссөздер жүргізді, онда тараптар Молдовадағы сот төрелігі жүйесін реформалауды және Еуропалық прокуратурамен ынтымақтастық перспективаларын талқылады; Еуропалық комиссияның төрағасы Урсула фон дер Лейенмен «Молдавияға таяу жылдардағы қаржылық көмекті, сондай-ақ еуропалық құндылықтар мен стандарттарға жақындау үшін Шығыс серіктестігінің рөлін» талқылады; Бельгия Королі Филипп пен, Бельгияның Премьер-Министрі Александр де Крос пен және Еуропарламент төрағасы Давид Сассолимен.[16]

2021 жылғы 28 ақпанда Еуропалық кеңестің президенті Шарль Мишель Кишиневке барды, бұл сапар ЕО-мен бірлестік туралы келісімдерге қол қойған Шығыс серіктестігінің үш еліне - Молдова, Украина, Грузияға сапары аясында өтті. Келіссөздерді қорытындылай келе,[17][18] Шарль Мишель Санду ханымның президенттікке келуі Брюссельмен тығыз қарым-қатынас орнатуға мүмкіндіктер терезесін ашады. Республика коронавируспен және оның салдарымен күресу үшін 50 миллион еуро көлеміндегі бірінші траншты алды. Ел Еуроодақ шарттарын орындаса, осыншама соманы алады – ол демократиялық принциптерді ұстанады.[19] Президент ханым, Еуропа сіз тарапта». Өз кезегінде Санду «елді жемқорлықтан арылтуға дайын» ​​деп сендірді, бірақ «кейбір депутаттар оған кедергі жасайды. Кезектен тыс парламенттік сайлау өткізу үмітімен біз жаңа министрлер кабинетін жинамаймыз[20].

2021 жылғы 19 сәуірде Страсбургке сапары барысында ол Еуропа Кеңесінің Молдова Республикасына арналған 2021-2024 жылдарға арналған іс-қимыл жоспарына қол қойды, ол Еуропа Кеңесінен елге заңнаманы және мемлекеттік институттарды реформалауда көмек көрсетеді. елдің жағдайын жақсарту, демократия, адам құқықтары мен заңдылық қағидаттарын сақтау.

2021 жылдың 14 мамырында Литва президенті Гитанас Науседа Кишиневке алғашқы сапарын жасады. Кездесу барысында екіжақты қарым-қатынастарды тереңдету мүмкіндіктері,[21] сондай-ақ Молдова мен ЕО арасындағы қарым-қатынастарды дамыту мәселелері талқыланды. Литва президентімен кездескеннен кейін Санду Литва Молдоваға COVID-19 вакцинасының 11 000 дозасын беретінін мәлімдеді.[22]

2021 жылғы 19-20 мамырда ол Германияға жұмыс сапарымен барды, онда Германия Федеративтік Республикасының Президенті Франк-Вальтер Штайнмайермен кездесті, сондай-ақ Германия Федеративтік Канцлері Ангела Меркельмен телекөпір арқылы сөйлесті. олар сондай-ақ Молдова мен Германия азаматтарының жүргізуші куәліктерін тану және қайта беру бойынша келіссөздердің қай кезеңге арналғаны туралы айтты.[23]

2021 жылғы 18-20 маусымда ол Римге жұмыс сапарымен барды, оның барысында Италия Республикасының Президенті Серджио Маттарелламен, сондай-ақ Еңбек және әлеуметтік саясат министрі Андреа Орландомен кездесті, ол келісімге қол қойды. әлеуметтік сақтандыру саласындағы келісім.[24] а также с министром труда и социальной политики Андреа Орландо вместе с которым подписала соглашение в области социального страхования[25]

2021 жылғы 21 маусымда Италиядан оралған Молдова Республикасының Президенті Майя Санду поляк әріптесінің шақыруымен Польшаға ресми сапармен барды. Варшавада ол Польша Президенті Анджей Дуда мен кездесті, одан кейін екі ел делегацияларының пленарлық пікірталастары өтті.[26]

2021 жылғы 20 шілдеде Грузияның Батуми қаласына жұмыс сапары аясында Президент Майя Санду Еуропалық кеңес төрағасы Шарль Мишель мен, Украина президенті Владимир Зеленскиймен және Грузия президенті Саломе Зурабишвили ханыммен бірнеше екіжақты кездесулер өткізді.[27]

2021 жылғы 11 тамызда Кишиневке жұмыс сапарымен келген Ресей Федерациясы Президенті Әкімшілігі Басшысының орынбасары Дмитрий Козакпен кездесті. Кездесу барысында Приднестровье жанжалын реттеу мәселесі, сондай-ақ Ресей-Молдова қарым-қатынасының басқа да мәселелері талқыланды.[28]

Ішкі саясат өңдеу

Премьер-министрді тағайындау және парламенттік дағдарыс өңдеу

Инаугурациядан бір күн бұрын, 2020 жылғы 23 желтоқсанда Молдова үкіметі толығымен отставкаға кетті және жаңа министрлер кабинеті құрылғанға дейін әрекет ете бастады. 2020 жылдың 31 желтоқсанына дейін премьер-министрдің міндетін атқарушы Ион Кику өз еркімен отставкаға кеткен қазіргі премьер-министр болды. Чикумен бірге Премьер-Министрдің орынбасары, Қаржы министрі Сергиу Пускута, Экономика және инфрақұрылым министрі Анатолий Усатии және Денсаулық сақтау, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Виорика Думбревеану Ч=Кику сияқты министрлер кабинеті құрылғанға дейін өз міндеттерін орындаудан өз еркімен бас тартып, министрлер кабинетінен шықты. жаңа министрлер кабинеті (олардың міндеттерін тиісті министрліктердің статс-хатшылары қабылдады)[29]. Қазіргі Сыртқы істер және еуропалық интеграция министрі Аурели Чокой жаңа премьер-министрдің міндетін атқарушы болды.

Парламенттегі ең үлкен фракция (37 депутат) Социалистер партиясының фракциясы (экс-президент Игорь Додонның жақтастары), ал «Әрекет және ынтымақ» партиясы президентінің жақтастары фракциясында небәрі 15 депутат бар. Премьер-министрдің кандидатурасы депутаттардың 2/3 даусымен (барлығы 101) мақұлданады, сондықтан кез келген партияның депутаттары премьер-министрге дауыс беру үшін коалиция құруға міндетті. Молдова заңнамасына сәйкес, егер Парламент 3 ай ішінде (2021 жылдың 24 наурызына дейін) екі рет (кандидатты қарау және бекіту немесе қабылдамау мерзімі 45 күн) премьер-министр лауазымына кандидатты қабылдамаса, президент парламентті таратып, жаңа сайлау тағайындау құқығы. ПДС депутаты Сергей Литвиненко Парламентті таратудың тағы бір жолы туралы айтты: егер ол 3 айдың ішінде (2021 жылдың 17 наурызына дейін) бірде-бір заң қабылдамаса деді.[30]

Майя Санду өзінің сайлауалды уәделерінде парламенттің 18 депутаты саяси векторды өзгерткеніне сілтеме жасай отырып,[31] «елдің заң шығарушы органын таратудың заңды әдістерін» анықтау қажеттігін мәлімдеді. Барлық саяси құрылымдар 10-шақырылымдағы Парламентті таратуды қолдады, оның ішінде экс-президент Игорь Додон да бірнеше рет:

  Президенттік сайлаудан кейін бізде екі ықтимал сценарий бар. Бірінші сценарий – қазіргі немесе басқа үкіметтің жалғасуы болса, екіншісі – кезектен тыс парламент сайлауы. Біз араласатын Молдова Республикасы азаматтарының едәуір бөлігі Парламентті таратып, келесі жылы кезектен тыс парламент сайлауын өткізуді жақтайды. Мен де осы нұсқаны қолдаймын.  

Санду 2020 жылдың 28 желтоқсанында барлық фракциялар мен парламенттік топтармен алғашқы консультацияларды өткізді. Кездесуден кейінгі баспасөз мәслихатында ол алдағы күндері саяси және экономикалық дағдарысты еңсерудің шешімін ұсынатынын мәлімдеді:[32]

«Бірде-бір саяси партия парламенттік көпшіліктің бір бөлігі ретінде жаңа үкіметті тағайындау жауапкершілігін өз мойнына алуға дайын екенін ашық мәлімдеген жоқ. Барлық құрылымдар кезектен тыс парламент сайлауын өткізуді жақтайды. Біреулер мұның тезірек болғанын қалайды, енді біреулері сайлауды кейінірек өткізу керек деп санайды. Бірақ барлық парламенттік фракциялар бұл парламентті тарату керек және халық оларды білдіретін жаңа заң шығарушы органды сайлау керек деп келіседі».

Марапаттары өңдеу

  • Еңбек Даңқы ордені (Молдова)

Дереккөздер өңдеу

  1. Майя Санду Молдова президенті ретінде ант берді
  2. Санду: Молдова будет интегрироваться в Евросоюз с помощью Румынии
  3. Новый президент Молдавии поехала в первый зарубежный визит на автомобиле
  4. Молдавия лишилась возможности получить от Румынии 60 миллионов евро
  5. «Дружить против Москвы»: Почему президент Молдовы Санду так спешила к Зеленскому
  6. Сможет ли Санду аннулировать секретный протокол Филата? Мұрағатталған 15 қаңтардың 2021 жылы.
  7. Первый внешнеполитический блин президенту Молдовы Майе Санду вышел комом
  8. Для Санду украинское электричество важнее проблем экологии
  9. Сколько стоит Днестр? Мұрағатталған 15 қаңтардың 2021 жылы.
  10. Программа официального визита Президента Майи Санду в Киев
  11. Санду — о результатах визита в Брюссель: «У Молдовы есть огромные возможности в ЕС»
  12. А можно с вами сфотографироваться: Двухдневная фотосессия Санду в Брюсселе обошлась бюджету Молдовы в 45 тысяч леев
  13. Президент Молдовы обсудила с главой европейской дипломатии ситуацию в приднестровском регионе Мұрағатталған 30 қаңтардың 2021 жылы.
  14. Санду в Брюсселе просит помощи: юстиция ей не хочет подчиняться
  15. Визит Майи Санду в Брюссель: Президент встретилась с главным прокурором ЕС Лаурой Кёвеши
  16. Санду встретилась в Брюсселе с председателем и вице-председателем Европейской комиссии
  17. Глава Евросовета посетит Украину, Грузию, Молдавию с 28 февраля по 3 марта
  18. Вместе против Москвы: что Евросоюз обещает Молдавии, Грузии и Украине
  19. Евросоюз встаёт на востоке. Председатель Евросовета Шарль Мишель нашел немало общего у Молдавии, Грузии и Украины
  20. Дразнил медведя: ЕС показал готовность к ухудшению отношений с Россией
  21. В Молдову 14 мая с официальным визитом прибыл президент Литвы Гитанас Науседа.
  22. Литва пожертвует Молдове 11 тыс. доз вакцины против коронавируса.
  23. Президент Майя Санду в беседе с Канцлером Германии Ангелой Меркель: «Рассчитываю, что Германия позаботится о безопасном голосовании наших граждан»  (орыс.) (19 МАЯ 2021).
  24. Президент Майя Санду во время официального визита в Рим: «Мы намерены и в дальнейшем развивать хорошие партнерские отношения с Италией»  (орыс.) (18.06.2021).
  25. Республика Молдова и Итальянская Республика подписали Соглашение в области социального страхования  (орыс.) (18.06.2021).
  26. Президент Республики Молдова Майя Санду совершит официальный визит в Польшу  (орыс.) (19 ИЮНЯ 2021).
  27. Президент Майя Санду провела в Батуми несколько двусторонних встреч  (орыс.) (20 ИЮЛЯ 2021).
  28. Президент Республики Молдова Майя Санду встретилась с замглавы администрации Президента Российской Федерации Дмитрием Козаком  (орыс.) (11.08.2021).
  29. Стали известны имена врио министров здравоохранения, экономики и финансов
  30. Литвиненко о способах роспуска парламента: Кратчайший путь к досрочным выборам — это если Парламент дважды отклонит просьбу об избрании правительства Мұрағатталған 19 қаңтардың 2021 жылы.
  31. Deutsche Welle (www.dw.com) Кто подкупает депутатов? Молдавия идет к досрочным выборам | DW | 18.06.2020  (орыс.).
  32. Санду 28 декабря проведет консультации со всеми парламентскими фракциями  (орыс.) (28 декабря 2020).