Мессианизм (еврейше машиах, мессия – маңдайына бақ қонған) — адамзатты мистикалық құтқарушы, "құдайдың өкілі" туралы діни ілім. Иудаизмде Мессианизм Иудейді шет жерлік басқыншылардан азат ету жолындағы халық бұқарасының арманы ретінде біздің дәуірімізге дейінгі 3-2 ғасырда қалыптасады. Мессианизм идеялары Иудейде Рим үстемдігі дәуірінде ерекше кең таралды. Олар халық санасында жаңа дәуірдің басталатындығына сеніммен және "құдайдың билік етуіне" үміт етумен байланыстырылады. Ақырында Мессианизм христиан дінінде дамыды, оның негізі Иисус Христос мессиясы туралы миф болды. Орта ғасырларда Мессианизм шаруалар бұқарасының әлеуметтік қарсылығының формасы ретінде пайда болған сан алуан күпірлерден көрініс берді. Мессианизм реакциялық ролі мынада: еңбекшілерді қоғамды әлеуметтік жағынан өзгерту жолындағы, езгі мен қанаудан азат ету жолындағы күрестен алаңдатады, адамдардың белсенділігін төмендетіп, "аспаннан түсетін құтқарушыны" енжар күту жолына түсіреді.[1][2]
- ↑ Д. Мадеев, Е. Сапуанов «Атеистің қалта сөздігі» – Алматы «Қазақстан» 1988 жыл, 288 бет
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998