Сылан

(Нельма бетінен бағытталды)

Сылан немесе Нельма (лат. Stenodus leucichthys nelma) — албырттар тұқымдасына жататын балық.

Сылан

Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Ұлы табы: Сүйекті балықтар
Табы: Қауырсын қанаттылар
Сабы: Албырт балық тәрізділер
Тұқымдасы: Албырттар
Кіші тұқымдасы: Coregoninae
Тегі: Stenodus
Түрі: S. nelma
Екі-есімді атауы
Stenodus nelma
(Pallas, 1773)
Синонимдері
  • Salmo nelma Pallas, 1773
  • Stenodus leucichthys nelma (Pallas, 1773)
  • Salmo mackenzii Richardson, 1823
  • Stenodus leucichthys mackenzii (Richardson, 1823)
  • Stenodus mackenzii (Richardson, 1823)
  • Leucichthys nelma(Pallas, 1773)

Құнды өзен балығы, кейде ащылау суда да тіршілік етеді. Сылан негізінен Обь, Енисей, Лена өзендері жүйелерінен, сондай-ақ Ақ теңіз-Печорский бассейнінен аулайды. Қазақстанда Ертісте, Зайсан, Бұқтырма тоғандарынан ауланатын кәсіптік маңызы бар балық. [1]

Салмағы 3-12 кг. Оның еті дәмді, өте нәзік, жоғары тағамдық құндылықты. Еті қылтанақсыз, жұмсақ. Сауда орындарына тоңазытылған түрінде және консервіленіп түседі. Сыланды көбінесе қайнатып пісіреді[2]. Мұздатылған, жаңа ауланған нельманы шикілей жеуге болады.

Қайнатып пісірілген сылан өңдеу

Дайындалған балықты аздаған тұзды суға қатты қайнатпай пісіріп алады. Егер балықты дастарқанға салғанда салқындай қоятын болса, онда оны сол қайнатқан суынан алмай суытады да, содан кейін бөлек алып, үстіне көк салып, майонез құнды. Сондай-ақ қайнатыл пісірілген ыстық сыланға жұмыртқа— майлы соус құйын, үстіне піскен картоп пен көк петрушка салып береді.[3]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1
  3. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9