Ойкумена
Ойкумена, эйкумена (гр. oіkumene, oіkeo – мекендеу, қоныс тебу) – құрлықтың адамдар мекендеген аймағы; халық қоныстанған, игерілген немесе басқа жолмен қоғамдық өмірге тартылған аумақтарды қамтитын құрлықтың бөлігі.
Қазақстандағы алғашқы ойкумена (байырғы қоныс орындары) Оңтүстік өңірде, Жетісуда, Сырдария, Шу, Іле, Талас өзендерінің бойында пайда болған. Алдымен ойкумена адамдардың пайда болған аймақтарына сәйкес келсе, кейінірек өндіріс күштерінің дамуы, шаруашылықтың жаңа түрлерінің пайда болуына байланысты адамдар тіршілікке қолайсыз аймақтарда, мысалы, биік таулы ауданда (мал шаруашылығы, жерді игеру), тундра белдемінде (бұғы шаруашылығы) және т.б. жерлерге қоныстанды. 20 ғасырда ойкумена шекарасынан тыс Жер шарының тек полюсті облыстары (Арктика мен Антарктика) қалса, соңғы кезде бұл аймаққа да адамдардың ықпалы тиюде. Ойкумена туралы алғашқы деректер ежелгі грек тарихшысы, географ және филолог Гекатей Милетский (б.з.б. 5 ғ.) еңбектерінде кездеседі.[1]
Ішкі сілтемелер өңдеу
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |