Салыстырмалы артықшылықтар теориясы
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Салыстырмалы артықшылықтар теориясы — қандай да бір ел мамандандырылған өндіріс пен сауданы басқа мемлекетпен салыстырғанда баламалы (салыстырмалы) шығындары аз болатындай етіп жүзеге асыруы керек. Сонда жалпы өнім де жоғары деңгейде болады.
Салыстырмалы артықшылықтар теориясында сыртқы сауданың шарты абсолюттік шығындар айырмашылығы болуы міндетті еместігін жəне абсолюттік артықшылық болмаса да сыртқы сауданың тиімді екенін пайымдады.
Д. Рикардоның ойынша, елдер салыстырмалы арзан тауарларды сыртқа шығарып (экспорттап), ал өз еліне қарағанда шетелдерде аз шығын кететін тауарларды əкелуі тиіс. Əр ел басқа елге қарағанда, абсолюттік шығындары жоғары болса да салыстырмалы шығындары төмен өнімдер өндіруге мамандануы керек. Оның мысалында екі ел қарастырылады – Англия мен Португалия. Айталық, осы елдерде екі ғана тауар өндіріледі – шарап жəне мата. Бұдан басқа, Рикардоның үлгісінде жалғыз өндіріс факторы– еңбек қана қолданылады, сондықтан тауар өндіру шығындары еңбек шығындарымен (еңбектің адам-сағатымен) өлшенеді. [1]
- ↑ Дереккөз: Доғалов А. Н., Досмағанбетов Н. С. Макроэкономика: экономикалық мамандықтарға арналған оқу лық/ А. Н. Доғалов, Н. С. Досмағанбетов – 2-бас., өңд. жəне толықт. – Алматы: ЖШС РПБК «Дəуір», 2012. – 416 б.