Су бүргелері, дафния (лат. Daphnia) - бұтақмұртты шаянтәрізділер туысы. Тұщы су айдындарында планктонды тіршілік етеді. Дүние жүзінде 26 түрі, Қазақстанда 4 түрі анықталған. Денесі мөлдір, жұқа карапакс қабатты, ұз. 1-3 мм. Антеннулары қысқа, аналықтарында тұрақты, ал аталықтарында қозғалмалы болады. Ұзын, екі бұтақты антеннулары арқылы секіріп қозғалады. (аты осыған байланысты қойылған) Су бүргелерінің басқа бұтақмұртты шаяндардан гетерогониялық даму жолдары арқылы ерекшеленеді. Аналықтары партеногенетик. Аналықтар жаздың басында, ал аталықтары күзде жетіледі. Су бүргелеріне цикломорфоз (тіршілігінің жыл мезгіліне қарай өзгеруі) тән. Мысалы, бас пішінінің домалақ болуы – төмен температураға, сүйір болуы- жоғары темперетураға байланысты. С.б-мен омыртқасыздар, балық шабақтары қоректенеді.

Су бүргелері
Су бүргесі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Кіші жамағаты: Шаянтәрізділер
Табы: Желбезекаяқты шаянтәрізділер‎
Сабы: Бұтақмұртты шаянтәрізділер‎
Кіші сабы: Anomopoda
Тұқымдасы: Daphniidae
Straus, 1820

Дереккөздер өңдеу

«Қазақстан» Ұлттық энциклопедия. /Бас ред.Б.Аяған. 8 том. Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», Алматы, 2006.