Тоң ауданы (қыр. Тоң району) — Қырғыз Республикасындағы Ыстықкөл облысының батысында орналасқан әкімшілік бірлік.

Аудан
Тоң ауданы
Тоң району
Әкімшілігі
Кіреді

Ыстықкөл облысы

Әкімшілік орталығы

Боқонбаев ауылы

Тарихы мен географиясы
Уақыт белдеуі

UTC+6

Тұрғындары
Тұрғыны

49 130 [1] адам (2009)

Ұлттық құрамы

қырғыздар — 98,0 %,
орыстар — 1,7 %,
басқалары — 0,3 %

Ресми тілі

Қырғыз тілі

Тоң ауданы картада

Әкімшілік орталығы — Боқонбаев ауылы.

Халқы өңдеу

2009 жылғы Қырғызстан халық санағы деректері бойынша қырғыздар 49130 аудан тұрғындарының ішінен 48136 адамды құрайды (немесе 98,0 %), орыстар — 838 адам (1,7 %), басқалары — 156 адам (0,3 %).

Елді мекендері өңдеу

Тоң ауданының құрамына 9 айылдық (селолық) округ, 30 айыл (ауыл) кіреді[2]:

  • Ақ-Терек айылдық округі: Қара-Қау а. (орталығы), Ала-Баш, Бар-Бұлақ, Ден-Талаа, Комсомол (Қалқағар), Қызыл-Ту
  • Кел-Тер айылдық округі: Тоғыз-Бұлақ а. (орталығы), Кел-Тер, Коңыр-Өлең
  • Көк-Мойноқ айылдық округі: Ақ-Өлең а. (орталығы), Көк-Мойноқ-Бірінші, Көк-Мойноқ-Екінші
  • Болот Мамбетов айылдық округі: Эшперово а. (орталығы), Жер-Үй, Ақ-Сай, Кек-Сай
  • Күн-Чығыш айылдық округі: Боқонбаева. (орталығы), Арчалы
  • Тоң айылдық округі: Тоң а. (орталығы), Ақ-Сай, Қажы-Саз
  • Терт Көл айылдық округі: Төрт-Көл а. (орталығы), Темір Қанат, Тура-Су
  • Ұлакөл айылдық округі: Оттық а. (орталығы), Қара-Тала, Қара-Шаар, Тура-Су, Шор-Бұлақ
  • Қажы-Сай айылдық округі: Қажы-Сай а.[3]

Белгілі тумалары өңдеу

  • Саяқбай Қаралаев (1894-1971) — қырғыз ақыны және манасшы.
  • Жүсіп Тұрұсбеков (1910-1944) — қырғыз ақыны, драматург, қырғыз поэзиясы мен драматургиясының негізін салушылардың бірі. Ұлы Отан соғысы фронтында қаза тапты.
  • Азиз Салиев (1924-2012) - Академик, Профессор, Қырғыз Республикасының еңбек сіңірген ғылым қайраткері.
  • Толомуш Океев (1935-2001) — кинорежиссер, КСРО халық әртісі (1985).
  • Жұмаш Эшперов (1938-2003) — еңбек сіңірген ауыл шаруашылығы қызметкері, ҚР ЖК депутаты (1991-1994).
  • Таштанбек Акматов (1937) — екі мәрте Социалистік Еңбек Ері, Қырғыз КСР Жоғарғы Кеңес Президиумының Төрағасы.
  • Социалистік Еңбек Ерлері Қайыр Мұқашева, Үміткер Рысмамбетова, Макеш Саяқбаев, Сүйімқан Қожобекова.
  • Бексұлтан Жақиев (1936 ж. д.к.) — драматург, ҚР халық жазушысы.

Дереккөздер өңдеу