Тропиктік қызба

Тропиктік қызба — бұл ауруды көбіне безгекпен шатастырады. Ол вирустан пайда болады, ал вирустарды шыбын-шіркейлер таратады. Соңғы уақытта қызба әр түрлі елдерде кездесіп жүр, ол бір мезгілде кептеген адамдарды зақымдап, ыстық, жауынды маусымдарда індет туғызады. Адам тропиктік қызбамен бірнеше рет қайталап ауыруы мүмкін. Көбіне ауру анағұрлым ауыр формасында көрінеді.

Белгілері өңдеу

  • Қалтырап, дірілдеп, кенеттен ыстық көтеріледі;
  • Дене қатты ауырады, бас, тамақ ауырады.
  • Адам өзін қолайсыз сезінеді, әлсірейді, үнжырғасы түсіп кетеді.
  • 3-4 күннен кейін оңала бастайды: ол бірнеше сағатқа, кейде екі тәулікке созылады.
  • Сонан соң ауру 1—2 күнде қалпына қайта түседі, денесі берітіп кетеді, ол алғашында қолдың және аяқтың бастарына шығады.
  • Сонан соң бөрітпе аяқ-қолдың жоғары жағына; бүкіл денеге (әдетте бетке шықпайды) жайылады.
  • Оңтүстік-Шығыс Азияда Тропиктік қызбаның ушыққан формасы кездеседі, теріден шып-шып қан шығады (ұсақ қара дақтар пайда болады) немесе қауіпті ішкі қан кету болады.

Емдеу жолдары өңдеу

  • Ауру дәрілер қолданбай-ақ өзінен-өзі кетеді;
  • Демалу, көп сұйық ішу керек және ауру мен ыстыққа қарсы ацетаминофен (бірақ аспирин емес) қабылдаңыз.

Алдын алу жолдары өңдеу

Безгек ыстық жаңбырлы маусымдарда жиі болады. Бірақ күш-жігер жұмсап, оны болдырмауға болады Барлық алдын алу шаралары жедел іске асырылуға тиіс

  1. Өзіңізді шыбын-шіркей, масадан аулақ ұстаңыз. Олар жоқ жерге немесе масаханада үйықтаңыз. Баланың бесігін маса кірмеу үшін жұқа матамен жауып қою керек.
  2. Безгектен сезіктенсеңіз жедел емдеуге кірісіңіз. Сіз емделіп, сауыққаннан кейін сізді шаққан шіркей басқаға ауруды таратпайды
  3. Осы ауруды емдейтін органдармен, олардың өкілдері сіздің ауылыңызға келген кезде, ынтымақтасып жұмыс істеңіз. Егер сіздің отбасы мүшелерінің бірінің ыстығы көтерілсе, оларға бұл жөнінде хабарлап, айтыңыз және олардың қан алып, анализ жасауына мүмкіндік жасаңыз.
  4. Шіркейлерді және оның ұрықтарын құртыңыз. Шіркейлер лас суда тез көбейеді. Тоғандарды, шұңқырларды, лас су жиналып қалатын ескі банк немесе құтыларды тазартыңыз. Шіркейлер көбеюі мүмкін барлық су тоғандарын немесе батпақты құрғатыңыз. Құмдарды бамбук қадаларымен толтырыңыз.
  5. Безгекке қарсы дәрілерді ұдайы пайдалану арқылы безгекті болдырмауға болады немесе оның таралуын елеулі түрде азайтуға болады.

Дереккөздер өңдеу

  • Вернер, Дэвид. Халыққа медициналық жәрдем көрсету жөніндегі (Анықтамалық). Қазақ тіліне аударғандар: Айымбетов М, Бермаханов А.—Алматы: "Демалыс", "Қазақстан", 1994— 506 бет.

ISBN 5-615-01453-9