Фантазия (жантану)

Фантазия — 1) елестетудің синонимі; 2) елестетудің өнімі. Фантазия санада бейнеленген болмыстың өңін өзгертеді, оған болмыстың элементтерін транспозициялау (орындарын ауыстыру) тән. Фантазия бұған дейін белгілі фактілерге қатысты жаңа көзқарас тұрғысын табуға мүмкіндік береді, осы себеттгі оның көркемдік және ғылыми-танымдық құндылығы орасан зор. Қиялдаудан туындаған шығармашылық белсенділік едәуір шамада ізгі ниеттерге, жекелей дарындылыққа және адамның қызметі үрдісінде қалыптасатын даралық тәжірибесіне байланысты. Фантазия ұғынушылық қарқындылығы құлдыраған кезде пайда болады; мұның нәтижесінде оны ұғынылмағаннан бөліп тұратын бөгет өткізгіш бола бастайды (түс, қажу, сандырақ); 3) дәл сол мезетте жоқ объектіні, символды немесе оқиғаны елестету психикалық үрдісін белгілеу үшін қолданылатын термин. Негізінде фантазия қалыпты құбылыс болып саналады. Тіпті индивидтің психологиялық тұрақтылығы мен денсаулығының көрсеткіші болып есептеледі. Фантазияның белсенді түріне іске аспайтын ғылыми жобалар және т.б. жатады. Фантазия арқылы адамның есіне сақталған қабылдау, елес бейнелері қайтадан өңделіп, сұрыпталып, жаңартылып, солардың негізінде мида жаңа бейнелер жасалады. Фантазия тек адамға ғана тән психикалық үрдіс. "Фантазия" реалдық өмірмен қатынасы аз қиял деп түсінілгенмен, көптеген жағдайда қиялды фантазия деп тe атайды.