Фармацевтика — дәрілердің адам мен жануарлардың организмдерін тексеретін және дәрілерді іздестіру, шығару, сақтау, дайындау және сату мәселелерімен айналысатын ғылым түрі.[1]

Дәрілер
Дәрілер

Көптеген фармакологиялық қасиеттері бар химиялық қосылыстар өнделмеген күйде не пайдасыз, не зиянды болып келеді. «Фармацевтика» осындай қосылыстарға нақты топ адамдарды емдеуге арналған  бірегей мөлшерленген түр береді.

«Фармацевтика» термины «фармация» терминының синонимы емес.

Тарихы

өңдеу

"Фармация" мен "фармацевтиканы" екі түрлі тарихи кезең,  дәрі- дәрмектерді жасаудың екі түрлі тәсілдемесі ретінде қарастыруға болады. Ғасырлар бойы қолданылған фармация тәсілі  аз өнімді, шектелген мөлшерде шағын топ адамдарға дәріні дайындауға бағытталды және көп жағдайда жанама әсер береді. [2]

Бұл тәсілдің жетілмегендігі мен тиімсіздігі(ғаламдық сауда мақсаттарына) XIX ғасырдың басында айқын болды. Сол кезде АҚШ-та жаппай стандартталған,өнімділігі жоғары, экономикалық жағынан тиімді  дәрі- дәрмектердің өнеркәсіптік өндірісі басталды. [3]

Фармация мен фармацевтиканың айырмашылықтары

өңдеу
  • Фармация мен фрармацевтика- екі түрлі түпкі өнім. Қазіргі кезде фармация толық тұтылынатын дәрілердің тек 3% дайындаса, фармацевтика және оның артында тұрған фармацевтикалық өнеркәсіп әлемде тұтылынатын дайын дәрілік түру бар дәрілердің 97%  дайындап шығарады.
  • Шет елдерде «фармация» қажетті дәріні, косметиканы сатып алуға және медициналық көмек алуға болатын жекелеген сауда орындарын білдереді. Ал «фармацевтика» саудамен айналыспайды.
  • «Фармация» мен «фармацевтика» терминдерінің айырмашылығы Оксфорд ағылшын тілі сөздігінде айырықша баса жазылған. «Фармация» (pharmacy) дәрі- дірмектерді сату және дайындауға арналан орын және дәрілерді дайындау әрекеті ретінде анықталады. Ал «фармацевтика» (pharmaceutics) дәрі- дәрмектердің өндірістік кәсіпорындарда дайындау әрекетін білдіреді.[4] 

Фармацевтика бөлімдер

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006. ISBN 9965-808-78-3
  2. Liebenau J. Medical science and medical industry. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1987
  3. Making Medicines: A Brief History of Pharmacy and Pharmaceutics. London, Pharmaceutical Press, 2005
  4. Oxford Dictionary of English Language, OUP, 2008