II Фридрих

(Фридрих ІІ бетінен бағытталды)

II Фридрих немесе Ұлы Фридрих (нем. Friedrich II., Friedrich der Große, Alte Fritz; 24 қаңтар 1712 жыл - 17 тамыз 1786 жыл) — Гогенцоллерндер әулетінен шыққан Пруссия патшасы, ірі қолбасшы. II Фридрих тұсында Пруссияда абсолютизм ең жоғары даму шыңына жетті. Еуропа державаларының арасындағы қайшылықтарды пайдаланып, жалдамалы армияға сүйенген II Фридрих толып жатқан басқыншылық соғыстар (Австрия мұрагерлігі үшін соғыс, Жеті жылдық соғыс, Бавария мұрагерлігі үшін соғыс) жүргізді. Фрйдрих II-нің саясаты крепостнойлықты күшейту, салқты көбейту, меркантилизммен, сондай-ақ "білімді абсолютизм" рухында реформалар жүргізумен сипатталды. [1]

II Фридрих
нем. Friedrich II. der Große
II Фридрих
Лауазымы
Ту
Ту
Пруссия патшасы
31 мамыр 1740 — 17 тамыз 1786
Ізашары I Фридрих Вильгельм
Ізбасары II Фридрих-Вильгельм
Өмірбаяны
Діні Лютерандық
Дүниеге келуі 24 қаңтар 1712 (1712-01-24)
Берлин
Қайтыс болуы 17 тамыз 1786 (1786-08-17) (74 жас)
Сан-Суси, Потсдам
Қолтаңбасы Қолтаңбасы
[[commons:Category:Category:Frederick II of Prussia|]] Ортаққорда

Өмірбаяны өңдеу

II Фридриз немесе ұлы Фридрих патша 1712 жылы 24 қаңтарда Берлинде дүниеге келген. Пруссияның Гогенцоллерн әулетінен шыққан. туған кездегі есімі Карл Фридрих. Әкесі Пруссия королі I Фридрих Вильгелм Фридрихті нағыз жауынгер етіп тәрбиелегісі келді. Бірақ Фридрихтің бар ықыласы музыкаға, философия мен биге ауды. Нәтижесінде әкесі оны мұрагерлікке лайықсыз деп тауып, тақ мұрагерлігін кіші ұлы Август Вильгелмге бермек болды. Әкесінің озбырлығына шыдай алмаған Фридрих 18 жасында лейтинант Ганс Герман Каттемен бірге Англияға қашпақ болды. Дегенмен олар ұсталып, қамалдың Кюстрин түрмесіне жабылды. Осылайша, ол 2 жыл уақытын айдауда өткізді. Кейінірек кешіріліп, жаяу әскердің басшысы болып тағайындалды. Фридриз дарынды музыкант еді. Ол флейтада ойнайтын. Флейтаға лайықтап 100 сонат, 4 симфонияжазған. Ол көп уақытын оқуға жұмсап, драмалық қойылымдарды тамашалайтын. Осы уақыттарын өміріндегі ең бақытты сәттер деп санады. 1775 жылы Фридрих Берлинде алғаш реткөпшілікке арналған кітапхана ашты. Ұлы Фридрих басқарған тұста Пруссияның территориясы екі есеге дейін ұлғайды. Фридрих әкесі қалдырған қордың көмегімен Пруссийны Еуропаның 5 ші шағын ғана ұлы державасына айналдырды.


  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы, 1978 ж. 11 том