Шоштан Шегедекұлы, Кершолақ атты Ер Шоштан (туған-өлген жылдары белгісіз, шамамен 15 ғасырдың 2-жартысы) – батыр, бағаналы найман ішінде жаугершілік заманда тарыдай шашырап кеткен елдің басын қайтадан біріктіруші, оны ежелгі ата қонысы – Ұлытау аймағына қайта топтастырушы ретінде аты аңызға айналған қайраткер.

Шоштан жөнінде ел ішінде 2 түрлі жорамал бар. Алғашқысында ол 13 ғасырдың басында өмір сүрген деп айтылады. Ел басына күн туған үркіншілік заманында ауылда тігерге тұяқ қалмай тек бала Шоштанның Кершолақ құнаны қалады. Кершолақ құнанға мініп, қолына найза ұстаған Шоштан жылқыларын қуып әкеткен жаудың соңынан қуып жетіп, жылқыны жаудан айырып, ауылына айдап әкеледі. Сол күннен бастап бала батыр – “Кершолақ атты Ер Шоштан” атанады. Шоштан бұрынғы ерлердің ұстаған салтын жалғастырып, маңайына әр елден ер-палуан жігіттерді жинап әскер құрып, Сарыарқадан қызылбастарды қуып шыққан. Қалың бағаналының жау шапқынынан тоз-тоз болып кеткен үрім-бұтағын жинап, бір тудың астына топтастырған.[1]

Байқоныр өзенінің беткейінде, Бұлантының төменгі ағысында «Шоштан тамы», «Шоштан көлі» деген жер атгары бар. Шамасы Ер Шөштанның мекенжайы сөл жер бөлса керек.

Екінші жөрамал бойынша, Шоштан Келбүға-Кетбұғалардан екі ғасырдай кейін өмір сүрген адам. Кетбұғаның 1260 жылы қыркүйектің 3-де Сириядағы Айн-Джалуд (бүгінгі Назарет) қаласы маңында жорық үстінде қайтыс болғандығы белгілі. Сондықтан Кершолақ атты ер Шоштан 15 ғасырдың бел ортасында өмір сүрген деп пайымдауға негіз бар.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том
  2. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5