Қарсыбай Сыпатаев

Қарсыбай Сыпатаев (15 сәуір 1918 жыл, Түркістан облысы, Ордабасы ауданы, Көктөбе ауылы - 26 қараша 1942 жыл, Ресей, Қалмақ Республикасы, Сарпинск ауданы, Шарнут кенті) - 2-ші дүниежүзілік соғысқа қатысушы, миномет нысанашысы, қазақ. Кеңес әскері қатарына 1942 жылы алынып, Оңтүстік майдан 4-атты әскер корпусы 61-атты әскер дивизиясы 13- жеке атты артиллерия дивизионы құрамында Ұлы Отан соғысына қатысқан.

Өмірбаяны

өңдеу

Отбасы

өңдеу

Сіргелі тайпасының Батыр-Жайдақ руынан шыққан.[1] Қарсыбай Сыпатаевтың әкесі Балапанов Сыпатай - кедей шаруа болған. Қарсыбайдың өзінен үлкен 5 ағасы,1 інісі болған. Қарсыбай алғашқы кезде бастауыш мектепті, кейін Шаян орта мектебінде 7-8 сыныптарды бітірді.

Еңбек жолы

өңдеу
  • 1936-1937 жылдары колхозда бригадирдің көмекшісі қызметін атқарды.
  • 1938 жылы есепшілер курсында оқып,колхозда есепші қызметін атқарған.
  • 1940 жылы комсомол қатарынан КПСС мүшелігіне өтеді.
  • 1940 жылы аудандық партия комитетінде нұсқаушылық қызмет атқарды.

Ерліктері

өңдеу

Сталинград шайқасында Қ.Сыпатаев жаудың 36 танкісімен эеке-дара шайқасқа түсіп, ең соңғы минаны жалғыз танкіге жұмсап, өзі де сонда қаза болады.

Сталинград шайқасында Сыпатаев асқан ерлік пен батырлық көрсетті. «Красный герой» ұжымшарының маңында болған ұрыста жаудың бір взводқа жуық жаяу әскерін жойып жіберді. Шарнумовский елді мекені түбінде Сыпатаевтың миномет расчеті 36 танкімен айкасқа түсті. Техника жағынан басым жау қорғаныс шебін бұзуға ұмтылды. Шайқас барысында қасындағы миномет расчеттері істен шығып, Сыпатаев қолында қалған жалғыз минасымен танкінің астына құлады.

Мадақтамалары

өңдеу

Туған ауылы мен Шымкент қаласындағы №7 мектебіне Қ.Сыпатаев есімі беріліп, ескерткіш қойылған. Сонымен қатар мектеп жанындағы мұражайы да бар.

КСРО осы ерлігін жоғары бағалап, 1943 жылы 17 сәуірде Кеңес Одағының Батыры атағын алады. Ленин орденімен марапатталған.Батырдың ерлігі және оның ұрпақтары жайлы тың деректер жылма жыл толықтырылып тұрады.[2][3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Рахаев Нұрғали Баймаханұлы, Қамбарова Зухра Медеуқызы Сіргелі Батыр-Жайдақ шежіресі / Редактор: Раушан Өскенқызы — Алматы: Нұрлы Әлем, 2022. — 888 б. — 5000 таралым. — ISBN 978-601-205-708-9.
  2. А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х
  3. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему и рядовому составу Красной Армии» от 17 апреля 1943 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 23 апреля (№ 16 (222)). — С. 1