Қасым Қайсенов

партизан, жазушы, Халық Қаһарманы (1995)

Қасым Қайсенов (23 сәуір 1918, Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Асубұлақ ауылы — 30 желтоқсан 2006, Алматы) — Қазақстанның Халық қаһарманы (1995), Халықаралық Фадеев атындағы сыйлықтың лауреаты, көрнекті жазушы, Ұлы Отан соғысының ержүрек батыры, әйгілі партизан, көзі тірісінде аты аңызға айналған халқымыздың қайталанбас біртуар даңқты перзенті.

Қасым Қайсенов
суреті
Туған күні

23 сәуір 1918 (1918-04-23)

Туған жері

Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Асубұлақ ауылы

Қайтыс болған күні

30 желтоқсан 2006 (2006-12-30) (88 жас)

Қайтыс болған жері

Алматы

Мемлекет

 Қазақстан

Марапаттары
Халық қаһарманы
Халық қаһарманы

Өмірбаяны

Найман тайпасының Қаракерей руының Құйымшақ бөлімінің Малай бұтағынан шыққан.

  • 1934 жылы мектеп бітіргеннен кейін Өскемен қаласындағы саяси-ағарту техникумына түсіп, 1938 жылы оны бітірген.
  • Павлодар облыстық оқу бөлімінің саяси-ағарту жөніндегі нұсқаушысы болып қызмет атқарып жүргенде әскер қатарына шақырылып, әскери-барлау мектебіне жіберіледі.
  • 1941 жылы қараша айында осы мектепті бітірген бойда, Оңтүстік-Батыс майданының штабына жөнелтіліп, сол жерден арнайы тапсырма алып, Украинаның басқыншылар қолында қалған жерінде партизан отрядын құру үшін жау тылына түсіріледі. Ол жерде Қайсенов Чапаев атындағы партизан құрамасының үшінші отрядын басқарады. Одан кейінгі кездерде, 1944 жылдың аяғына дейін Молдавия, Чехословакия, Румыния жеріндегі партизан қозғалыстарына қатысады.
  • Отряд командирі болып жүріп, жау тылында жүздеген жорықты басынан өткереді. Соғыс аяқталған соң Отаны Қазақстанға оралып, Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Президиумы аппаратында жауапты қызметте болады.
  • Жамбыл облысының Жуалы, Свердлов аудандарында атқару комитеттері төрағаларының орынбасары ретінде соғыстан кейінгі ауыл шаруашылығын қалпына келтіру науқанына белсене араласады.
  • 1951-1954 жылдары Қазақстан Компартиясы Орталық комитеті жанындағы екі жылдық партия мектебінің аудармашылар бөлімінде оқиды.
  • 1953-1972 жылдар аралығында «Жазушы» баспасы директорының орынбасары, Қазақстан жазушылар одағы көркем әдебиетті насихаттау бюросы директоры, «Қайнар» баспасы директорының орынбасары болып қызмет істейді.[1]

Шығармашылығы

Қайсенов Ұлы Отан соғысының қиын-қыстау кезеңін, жауынгерлердің жанқиярлық ерлігін шынайы суреттеген, оқушы жұртшылыққа кеңінен мәлім көптеген шығармалардың авторы.

  • 1954 жылы орыс тілінде «Жас партизандар» атты алғашқы кітабы жарық көрді. Одан кейінгі кездерде
  • «Илько Витряк»
  • «Переяслав партизандары»
  • «Ажал аузынан»
  • «Жау тылындағы бала»
  • «Днепрде»
  • «Жау тылында»
  • «Партизан соқпақтары», тағы басқа әңгіме, очерк, повесть жинақтары оқырман қолына тиді.

Бұл шығармалары орыс, украин, басқа да көптеген тілдерге аударылған. Кейінгі кездері

  • «Елімнің ертеңіне сенемін»
  • «Естеліктер мен жазбалар», тағы да басқа кітаптары жарық көрді.

Марапаттары

  • «Богдан Хмельницкий»
  • «Отан соғысы»
  • «Чехословакия партизаны»
  • Украинаның «За заслуга» ордендерімен
  • Кеңестер Одағының көптеген орден, медальдарымен марапатталған.
  • Қазақстан Жазушылар одағының Бауыржан Момышұлы атындағы әдеби сыйлығының лауреаты.
  • Қазақстанның халық қаһарманы.[2]

Дереккөздер

  1. Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
  2. “Балалар Энциклопедиясы”, V-том