Қатысушы:Жанат Абдешова/зертхана

                                              Бекмырза хан кесенесіБекмырза хан кесенесіБекмырза хан кесенесі

Қызылорда облысы, Арал ауданы, Ақбай ауылына 2 шақырым жерде орналасқан.Кесене жол бойындағы төбеге орнатылған.Биіктігі: 11 метр. Қабырғалары: 7 метр, 80 сантиметр. Блок кірпіштен қаланып, тұрғызылған.Сыртқы көрінісі ақ бояумен сырланған, үш қырлы болып келеді. Кесененің оңтүстік және солтүстік тұстары мен алдыңғы жағынан үш есігі бар. Оң жақ және сол жақ қабырғаларындағы Есік маңдайшаларында жазулар бар. Оң жақ есік маңдайшасындағы жазу Арал ауданында 2006 жыл Бекмырза хан жылы етіп жарияланғанынан хабар берсе, сол жақ қабырғасының есік маңдайшасында Бекмырза хан туралы өлең жолдарынан үзінді берілген.Алдыңғы есік маңдайшасында: Қарадан шыққан хан Бекмырза Әлдиұлы (1816 -1863 жж) Әлім –Шөмен аймағында хандық құрды, деп жалылған.Кесененің жоғарғы жақ бөлігі төрт қырлы, төбесіндегі қыран бейнесі ерекше көзге түседі.Айналасы қоршаумен қоршалған.Кесененің алдыңғы тұсында Арал ауданына белгілі кәсіпкер Жұмашов Тоғыстың бюсті тұр.

                                                   Бекмырза Әлдиұлы

Бекмырза хан 1816 жылы Қызылорда облысы, Арал ауданы, Сазды елді мекенінде дүниеге келген.Алғашында Жанқожаның атқосшысы, сенімді сергігі болады.Бекмырза хан Кіші жүздің өңірінде Жанқожа батырмен бірге елін жаудан қорғаған батыр болған.Қазақ халқының бостандығы мен тәуелсіздігі үшін шайқасып, ел бірлігін сақтауға ұмтылған.Кейінірек ерлігімен, батырлығымен көзге түсіп, Арал, Қазалы, Шалқар, Ырғыз елінде 31 жасында қарадан шыққан хан сайланады. Бекмырза 6 жыл хандық құрып, әділ билеуші болған.”Ол екі рет елшілікке барған, бірінде Орынбор губернатор Обручевке, екіншісінде Хиуа хандығына” Жанқожаның ұсынысымен алты Әлімге хан сайлануы тегін емес, ол сыр елінің соңғы ханы болды. Орыс әскеріне қарсы соғыс кезінде Орыстың үлкен шенді офицері Бекмырзаны хан ретінде шақырып, құрмет көрсеткен болады.Бекмырзамен жеке сөйлесіп отырып, сусынына у қосып береді.Сол удан Бекмырза 47 жасында қайтыс болады. Арал ауданының Ақбай деп аталатын алқабында Арыстанбаб әулие қорымы бар. Бекмырза ханның мәңгілік қонысы осында.Қорымдағы бейіттер осы жердің тасынан тұрғызылған, таспен қоршалған.Сазды елді мекенінде ханға орнатылған ескерткіш бар (80×120см). Ескерткіш 2006 жылы қазан айында орнатылған. Аудан орталығындағы көрнекті жерден Бекмырза хан атындағы көшенің бойынан басты мемориалдық кесене ескерткіші бой алған. Баба бейнесі алыстан көз тартады, ауласы кең құрылыс материалдарының сапасы бөлек, рухани мәдени бағалы бұйым, өасиетті жердің төрінде хан тағында отырғандай.