Қатысушы:Nafpeg/зертхана
Тарих
өңдеуПрага қаласы солтүстігіндегі Прага бекінісінен бастап оңтүстігіндегі Вышеград бекінісіне дейін созылып жатқан жерде қазіргі заманғы Чех елінің астанасына айналды.
Ерте тарих
өңдеу
Бұл аймақ палеолит дәуірінде-ақ қонысталған еді.[1] Еврей тарихшысы Дэвид Соломон, Ганц Кириак Спангенбергке сілтеме жасай отырып, алғашында қала "Бойхам" атауы ретінде б.з.б.1306 жылы ежелгі патша Бойя бұйрығымен қаланды.[2]
Шамамен біздің дәуірімізге дейінгі бесінші және төртінші ғасырларда бұл аймақта кельт тайпасы пайда болды, кейінірек сол жақта қоныстар құрды. Соның ішінде сол аймақтағы ең ірі кельт қамалын, Праганың қазіргі оңтүстік маңындағы Збраслав атты жерде тұрған - Завистты (қамалды) кұрды. Кельт тайпалары аймақты "Богемия" деп атап кетті, бұл «Боя халқының үйі» дегенді білдіреді. [1][3] Біздің заманымызға дейінгі соңғы ғасырда кельттерді герман тайпалары (Маркоманни, Квади, Ломбардтар және мүмкін Суэбилер) ақырындап қуып жіберді, нәтижесінде аймақта қалған тайпалар Маркоманни патшасы - Марободустың орнын Завист қамалы аймағында орналастырды.[4] [2] Қазіргі Прага орналасқан аймақтың қасында Рим географы Птолемей салған 2 ғасыр картасында Касургис деп аталатын герман қаласы айтылған.[5]
Біздің замандағы 5 ғасыр аяғында Батыс Рим империясы ыдырағаннан кейінгі ұлы көші-қон кезеңінде Богемияда тұратын герман тайпалары батысқа қарай жылжып, 6 ғасырда славян тайпалары Орталық Чехия аймағына қоныстанды. Келесі үш ғасырда чех тайпалары бұл аймақта, әсіресе Шарка алқабында, Бутовице мен Леви Градецте бірнеше бекініс қоныстарын салды. [1]
Прага бекенісінің (чех. Pražský hrad) құрылысы 9 ғасырдың аяғында басталып, сол жердегі б.з. 800 жылынан бері тұрған қамал елді мекенге дейін кеңейтілді.[6] Прага бекінісінің астындағы бірінші кірпіш кем дегенде б.з. 885 жылынан бері тұр.[7] Қалған көрнекті бекіністің қаңқасы 10 ғасырда, жалпы бекіністің алғашқы құрылысынан кейін шамамен 70 жылдан соң қаланған.[8]
Прага сарайындағы Әулие Вит Шіркеуі құрылысы 1344 жылы басталғанмен, 20-шы ғасырдың ортасына дейін аяқталмаған еді.[9]
Қаланың аты аңызға айналған, оның шығу тегі негізін 8 ғасырдағы чех герцогинясы Либуше және оның күйеуі Пржемыслмен байланыстырады. Аңыз бойынша, Либуше Влтаваның үстіндегі қатпарлы жартастың үстіне шығып: «Мен даңқы жұлдыздарға тиетін ұлы қаланы көріп тұрмын», - деп пайғамбарлық еткен. Ол осы жерде бекініс және Прага деп аталатын қалашық салуды бұйырды.[1]
Бұл аймақ герцогтардың, кейінірек Богемия патшаларының мекеніне айналды. Богемия герцогы Тақуа II Болеславтың тұсында осы аймақ 973 жылы епископты ретінде айналды.[10] Прага 1344 жылы архиепископтыққа дейін көтерілгенше, ол Майнц архиепископының құзырында болды.[11]
965 жылы испанды-еврейлі көпес (саудагер) және саяхатшы Авраам бен Якоб еске түсіргендей, Еуропаның түкпір-түкпірінен келген көпестер, соның ішінде көптеген қоныс аударған еврейлер үшін Прага қаласы сауданың маңызды орны болды.[12] 1270 жылғы "Ескі Жаңа Синагога" әлі күнге дейін қалада тұр. Прага да бір кездері маңызды құл базарының үйі болған.[13]
Влтава өзеніндегі өткелдің орнында патша "Владислаус I" 1170 жылы бірінші көпір салды, Юдит көпірі (чех. Juditin most), оның әйелі Тюрингия Юдитінің құрметіне аталған.[14] Бұл көпір 1342 жылы су тасқынынан қираған, бірақ сол көпірдің кейбір бастапқы іргетастары өзенде қалды. Оның орнына жаңа Карл көпірі салынды.[14]
1257 жылы II Оттокар патшаның тұсында "Кіші Ел" орамы (чех. Malá Strana) "Бекіністі" (чех. Hradčany, қасында Прага бекінісі тұрғанына байланысты) атты аймаққа айналатын ескі ауылдың орнында құрылды.[15] Бұл Магдебург құқықтарына сәйкес, автономды және заңды түрде басқаруға құқығы бар неміс халқының дуаны (округі) болды.[16] Жаңа аудан "Ескі Қала" (чех. Staré Město) атты Праганың алғашқы орамына қарама-қарсы жағада орналасты, "Ескі Қала" орамасы қала мәртебесіне ие болды және бекіністі дауалымен қоршалған еді.
Дереккөздер
өңдеу- ↑ a b c d Demetz Peter Chapter One: Libussa, or Versions of Origin // Prague in Black and Gold: Scenes from the Life of a European City — New York: Hill and Wang, 1997. — ISBN 978-0-8090-7843-1.
- ↑ a b Dovid Solomon Ganz, Tzemach Dovid (3rd edition), part 2, Warsaw 1878, pp. 71, 85 (online Мұрағатталған 21 сәуірдің 2022 жылы.)
- ↑ Kenety, Brian Unearthing Bohemia's Celtic heritage ahead of Samhain, the 'New Year'. Czech Radio (29 October 2004).
- ↑ Kenety, Brian Atlantis české archeologie (cs). Czech Radio (19 November 2005).
- ↑ Praha byla Casurgis (cs). cs-magazin.com (February 2011).
- ↑ Slované na Hradě žili už sto let před Bořivojem –. Novinky.cz.
- ↑ Archaeological Research – Prague Castle. Hrad.cz (8 July 2005).
- ↑ TOP MONUMENTS – VYŠEHRAD. praguewelcome.cz.
- ↑ 5 of the Best Gothic Buildings in Prague, Architectural Digest.
- ↑ Wolverton Lisa Hastening Toward Prague: Power and Society in the Medieval Czech Lands — University of Pennsylvania Press. — ISBN 978-0812204223.
- ↑ Prague – an architectural gem in the heart of Europe | Radio Prague, Radio Praha.
- ↑ Rothkirchen Livia The Jews of Bohemia and Moravia: Facing the Holocaust — U of Nebraska Press. — ISBN 978-0803205024.
- ↑ "The Cambridge Economic History of Europe: Trade and industry in the Middle Ages Мұрағатталған 3 мамырдың 2016 жылы.". Michael Moïssey Postan, Edward Miller, Cynthia Postan (1987). ISBN 0-521-08709-0
- ↑ a b History of Charles Bridge | Radio Prague, Radio Praha.
- ↑ Guides Rough The Rough Guide to Prague — Rough Guides UK. — ISBN 9780241196311.
- ↑ Dickinson Robert E. The West European City: A Geographical Interpretation — Taylor & Francis. — ISBN 9780415177115.