Қытайда тұратын қазақтар

Қытайда тұратын қазақтар — Қытайдағы Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданының Іле Қазақ автономиялық облысына дереу қарасты аудандары, қалалары, Алтай, Тарбағатай аймақтары, Санжы Дүңген автономиялық облысы және оның Мори Қазақ автономиялық ауданы, Құмыл аймағының Баркөл Қазақ автономиялық ауданы және Үрімжі қаласының негізгі мекендеген жұрты. Гансу өлкесінің Ақсай Қазақ автономиялық ауданымен Чиңхай өлкесінде де азын-аулақ қазақтар бар.

2000 ж. Қытай мемлекетінің 5-ші халық санағының нәтижесі бойынша қазақ халық саны 1 250 000 болған, соның көбі Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданында. Шыңжаңдағы 13 байырғы ұлттың ішнде қазақтар халық саны бойынша 3-ші орында тұрады.

Іле Қазақ автономиялық облысы — Қытайдағы бірден-бір қазақ автономиялық облысы, оның қарауында, облысқа төте қарасты 8 аудан, 2 қала, 2 аймақ бар. Іле шығыстағы Мори, Баркөл қазақ автономиялық аудандары мен, Гансу өлкесінің Ақсай Қазақ автономиялық ауданы мен қатар автономиялық облыс болып құрылған.

Қытайда тұратын қазақтардың ішінде айтыс ақыны, ақын-жазушы, суретші, сазгер, биші, спортшы, сондай-ақ әр кәсіптің профессорлары, ғалымдары сияқты әдебиет-өнер дарындылары және зиялылар қосыны бар. Олардың арасынан талайлары мемлекеттік, өлкелік сыйлықтардың иегерлері болған, шетелдерде де сыйлық алғандары бар.

Қытайда арнаулы қазақ тіліндегі радио және теледидар стансалары, қазақша интернет тораптары, үнқағаз-журнал, баспалар бар.

Дереккөздер

өңдеу

Сыртқы сілтемелер

өңдеу