Абай институты — Қазақстанда және шетелдерде қазақ тілін үйрету мен ілгерілетудің бағдарламасы, ҚР консулдықтары және бірлесіп орындауға мүдделі отандық және шетелдік мекемелер мен ұйымдар арқылы бүкіл әлем бойынша қазақ тілін насихаттау, қазақ тілін халықаралық деңгейде беделін арттыру мақсатында құрылған.[1]

Абай институты
URL

https://www.abai.institute/

Сайттың түрі

тіл үйренуге арналған онлайн портал

Тіл(дер)і

қазақша,орысша, ағылшынша,түрікше,немісше,арабша

Авторы

Тіл саясаты комитетінің
Тіл-Қазына орталығында әзірленді

Портал құрылымы өңдеу

Портал – қазақ тілімен қатар Қазақстан елін насихаттау: жері, табиғаты, мәдениеті, салт-дәстүрлері, халқы туралы қызықты мәліметтер беру мақсатында құрылған. Порталда «Абай әлемі», «Қазақша үйрену», «Ақпарат», «Кітапхана», «Форум», «Елтаным», «Медиа» секілді бөлімдерден тұрады.

Қазақ тілін оқыту платформасы өңдеу

Қазақ тілін оқыту-онлайн портал арқылы іске асады. Порталда шетелдердегі диаспоралары үшін қазақ тілін үйрету мазмұны қалыптастырылуда. Әрбір тіл үйренушіге өзінің жеке кабинетін ашуға мүмкіндік бар. Әлемдік тәжірибелерге сәйкес порталдың негізгі қағидасы – интернет пайдаланушыға кез келген уақытта өзін қызықтыратын тақырып бойынша заманауи әдістеме арқылы өз бетінше қазақ тілін үйрену платформасын ұсыну. Порталдың негізгі ақпараттық материалдары, бөлім атаулары, тапсырма мазмұны бірнеше (қазақ, ағылшын, орыс, түрік, неміс, француз, парсы тілдері) тілде беріледі. Қазір платформаның «Қазақша үйрену» бөлімінде А1, А2, В1 деңгейлері толық жүктелген. Сабақтар грамматикалық курстар, тақырыптық курстар, сұхбаттар, фразалар болып төртке бөлінген. Тақырыптық курстар А1 деңгейі – 17 (әліпбиді қосқанда), А2 – 17, В1 – 17 тақырыпқа бөлінген. Үйренуші қазақ тілін платформадағы видео және мәтіндер бөлімдеріндегі тапсырмаларды орындау арқылы үйренуіне де жағдай жасалған.

Жұмыс тобы өңдеу

Қазақ тілін оқыту жұмыс тобына қазақ тілін шетел тілі және екінші тіл ретінде оқыту әдістемелерін меңгерген филолог ғалымдар, әдіскерлер, «Тіл-қазына» ғылыми-практикалық орталығының мамандары кіреді. Шетелдегі және Қазақстан Республикасына оралған этникалық қазақтармен және диаспоралармен байланысу, шетелдегі офлайн оқытудағы үйлестірушілік ұйымдастырушылық жұмыстар отандастар қоры арқылы жүзеге асырылады.

Жоба жетекшілері өңдеу

Орманова Айгүл Әділбекқызы – Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы Әдістеме басқармасының әдіскері.

Сейсенбек Нұржан Бижомартұлы – Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы ақпараттық технологиялар басқармасының бас менеджері.

Қазақ тілін офлайн оқыту өңдеу

«Абай институты» жобасы аясында шетелдерде қазақ тілін офлайн оқыту жүргізіледі. Офлайн кабинет құру мен куратор белгілеудің мақсаты – қазақ тілін, қазақ мәдениетін, салт-дәстүрін танымал ету, насихаттау. Бұл кабинеттер арқылы әрбір тіл үйренгісі келетін адам жасы мен ұлтына қарамастан, қазақ тілін үйреніп қана қоймай, сол елдегі қазақ қауымдастығының бір бөлігі бола отырып, алған білімдерін практикалық түрде қолданады. 2020 жылы 5 мемлекетте қазақ тілін үйрету бойынша офлайн оқыту жүргізілді (АҚШ, Түркия, Иран, Ресей, Бельгия). 2021 жылы қазақ тілін 7 мемлекетте оқыту жүргізілді (Германия, Франция, Иран, Моңғолия, Бельгия, Түркия, Ресей).

Біліктілік арттыру курстары өңдеу

Аталған жоба аясында жыл сайын «Қазақ тілін үйрету: халықаралық және қазақстандық тәжірибе» тақырыбындағы шетелдердегі қазақ тілі мұғалімдері мен оқытушыларына арналған біліктілік арттыру курстары ұйымдастырылады. Еліміздегі қазақ тілін шетел тілі және екінші тіл ретінде оқытатын беделді филолог ғалымдардан баяндамашылар тобы жасақталады. Олардың ішінде Назарбаев Университет, халықаралық мектептер мен шетелдерде қазақ тілін оқытып жүрген ғалымдар бар. Курс онлайн форматында өтеді. Біліктілік курстары бойынша тапсырмалар орындалып, біліктілік арттыру сертификаттары беріледі. Курсқа Еуропа, Түркия және көптеген басқа да елдерден мамандар қатысады. Бірақ негізгі контингентті Ресей, Моңғолия, Өзбекстан елдерінің қазақ тілі мамандары құрайды.

Серіктестер

Абай институты жобасын ұйымдастырушы, үйлестіруші «Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы» КеАҚ. Абай институты жобасының дамуына, жоба аясындағы шетелдегі қазақ тілі кабинеттері үздіксіз қызмет атқаруына «Отандастар қоры» КеАҚ зор үлес қосып келеді. Ұлы Абай жайлы қажетті ақпарат пен тың деректерді ұсынған Семей қаласында орналасқан «Абайдың әдеби-мемориалдық мұражайы». Шетелдегі қазақ диаспорасына арналып жазылған «Қазақ тілі» әмбебап оқулығы (А1, А2 деңгейлері)

«Қазақ тілі» оқулығы тіл үйренушілердің рецептивті және продуктивті дағдыларын дамыта отырып, қазақ тілін А1, А2 деңгейінде меңгертуді мақсат етеді. Оқулық мазмұнында аталған деңгейге сай сөздік қор мен грамматикалық минимум ұтымды астастырылып өмірмен байланысты түрлі тақырыптар аясында ұсынылады. Тиімді оқыту әдістері таңдалып, білім мазмұнының жүйелі әрі сапалы игерілуіне себепкер болатын оңтайлы тапсырмалар оқулықта кеңінен қамтылған. Қызықты әрі сюжетті оқиғаларға құрылған оқулық мазмұны тіл үйренушілерді қазақ тілін еркін қолдана білуге жетелейді.

Дереккөздер өңдеу

  1. «Абай институты» онлайн-платформасы әзірленді

Сыртқы сілтемелер өңдеу

https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa-tehran/press/news/details/121424?lang=kk

https://tilalemi.kz/article/2539-.html

https://dknews.kz/ru/kazak-tilindegi-makalalar/154385-kazakstanda-abay-instituty-kuryldy