Абай (әдеби сценарий)

«Абай» — «Абай әндері» толықметражды көркемфильмнің түсірілуіне негіз болған әдеби сценарий. Авторы — М. Әуезов. Сценарийдің әдеби нұсқасы Әуезовтың 20 томдық шығармалар жинағының 12-кітабында тұңғыш рет қазақ тілінде жарық көрді. Автор Ажар тағдыры арқылы ақынның рухани-адамгершілік қасиеттерін, оның философиялық көзқарасын көрсетуді мақсат еткен. Гуманист ақын Ажар мен Айдардың ақ махаббатына арашашы болады. Сценарийдің де, фильмнің де қысқаша оқиға арқауы — осы. Бірақ Ажар мен Айдардың қайғылы махаббатының экрандағы көрінісіне қарағанда, сценарий нұсқасындағы қым-қиғаш тартыс пен кісіге ой саларлық тұжырымдар әлдеқайда кең де терең. «Абай» сценарийі жазушының «Абай жолы» роман-эпопеясына барар жолдағы өзінше бір барлау-баспалдақ сияқты. «Абай» сценарийі өз нұсқасында кинематографиялық техникалық құрылымға сай келе бермейтін еді. Ол киносценарийден көрі поэтикалық, сахналық пьесаларға, радиоқойылымдарға жақынырақ. Өкінішке орай, фильмде кейіпкерлер диалогтары көп қысқартуға ұшыраған. Астарлы ойға құрылған, кейіпкердің психологиялық мінездерін ашатын Әуезов сөздері экранда тым жадағайланып, бояуынан айырылып қалған. Әдеби-сценарийдің қазақша нұсқасын толыққанды әдеби-драмалық шығарма деп таныған жөн.