Уикипедияға қош келдіңіз!

Бұл кез келген адам еркін өңдей алатын
ашық әрі тегін энциклопедия.

Қазір қазақ тілінде 232 834 мақала бар.

Таңдаулы мақала

Қара құрдым

Қара құрдым (ағылш. Black hole) — жойқын тартылыс күші арқылы бүкіл материя мен жарық нұрын еш жібермей өзіне тартып ала алатын массасы өте ауыр жұлдыз дене (үңгір емес).

Массасы белгілі шамадан жоғары тұрақты жұлдыз өзінің термоядролық реакциясына қажетті отыны таусылған соң тартылыс күшінің әсерінде ішіне қарай шұғыл жемірілуден деформацияланып қара құрдым пайда болады. Қара құрдымның массасы өте жоғары, тартылыс күші өрісі тым жойқын болғандықтан, ешқандай материя, магнитті толқын, жарық жылдамдығында қозғалады делінетін жарық радиациясы одан қашып құтыла алмайды (оның бетіне түскен жарық ешқашан кері шағылыспайды), сыртқа еш жарық шығармайды.

Жақсы мақала

Қымыз

Қымыз — биенің сүтінен дайындалатын денсаулыққа шипалы әрі жұғымды сусын.

Қымыз — түркі және моңғол көшпелі халықтарының бірнеше мыңжылдықтан бері пайдаланып келе жатқан сусыны.

Қымыз ашыған күні қымыздың алды ауыл адамдарына беріледі. Жазғытұрымда бие байланған кезден бастап, қазан айының басына дейін (бие ағытылғанша) қымыз үзілмейді. Қымыздың жақсы болуы ыдысына, ашытылуына, ұсталу бабына байланысты болады. Қымыздың шипалық, емдік маңызы зор.

Бие сүтінен даярланатын қымызды көптеген көшпелі халықтар — қазақтар, қырғыздар, башқұрттар баяғы заманнан білген. Оны даярлау әдістерін ежелгі скифтер де білген екен. Біздің заманымызға дейінгі V ғасырда грек тарихшысы Геродот, көшпелі скифтер бие сүтінен қымыз даярлаған, деп жазды.

Тәулік суреті

Аптаның бірлескен жұмысы

Таңдалмаған. Оны сіз де жасай аласыз!

Уикимедиа қорының басқа да жобалары

	Ортаққор Ашық файлдар қоры			Уикисөздік Ашық сөздікқор
	Уикидерек Ашық дерек базасы			Уикикітап Ашық кітап пен оқулық қоры
	Уикихабар Ашық жаңалықтар			Уикидәйек Дәйексөз жинағы
	Уикиқайнар Ашық кітапхана			Уикитүрлер Түрлер тізімдемесі
	Уикисабақ Білім қоры			Уикисаяхат Жиһанкез нұсқаулығы
	MetaWiki Жобаларды үйлестіру			МедиаУики Уики бағдарламалық жасақтама

Білгенге маржан

Бикол халқында (суретте) мұрагерлік ерлер арасында да, әйелдер арасында да жүзеге асырылған.
Соңғы 4000 жылда бірде-бір жануар қолға үйретілмеген.
Балдың бір келісін жасау үшін, аралар 2 миллион гүлді аралап шығуы тиіс.
1983 жылы бала туылмаған жалғыз ел — Ватикан.
Ең көп жауын жауатын жер — Гавайи аралындағы тау. Бұл жерде жылына 350 күн жаңбыр жауады.
Футболшы допты басымен әр ұрған сайын миындағы 1000 жасуша өледі.
Шри-Ланканың байырғы халқы веддалардың маса мен сүліктерге иммунитеті бар, бұл тіршілік иелері бұларды ешқашан шақпайды.

Жаңалықтар

Өзекті оқиғалар

Ресейдің Украинаға басып кіруі

1 қаңтар — Бразилияның сайланған президенті Луис Инасиу Лула да Силваның инаугурациясы өтіп, ол қызметін атқара бастады. Осымен ол Бразилияның үш мәрте президенті.
1 қаңтар — Хорватия Шенген аймағына кірді және хорват кунасының орнына еуроны ұлттық валюта ретінде енгізді.
29 желтоқсан — Тарихта үш рет әлем чемпионы атанған жалғыз футболшы Пеле (суретте) 82 жасында қайтыс болды. Бразилияда үш күндік ұлттық аза тұту жарияланды.
18 желтоқсан — Аргентина Ұлттық футбол құрамасы финалда пенальти сериясында Франция Ұлттық футбол құрамасын жеңіп, үш дүркін әлем чемпионы атанды; аргентиналық капитан Лионель Месси әлем чемпионаттарында рекорд орнатып, турнирдің үздік ойыншысы атанды.
29 қазан — Хэллоуин мейрамын тойлау кезінде Сеулдің Итһэуон ауданында жаппай қыспақ орнап, кемі 154 адам қаза тапты.
17 қыркүйек — Қазақстан елордасының атауы Нұр-Сұлтаннан Астанаға қайта ауысты.
8 қыркүйек — Ұлыбритания патшайымы II Елизабет 96 жасында қайтыс болды, оның орнына таққа ұлы III Чарлз отырды.
5 маусым — Қазақстанда республикалық референдум өтті.
4 мамыр — Әлемде тек Африка елдерінде ғана анықталып келген маймыл шешек ауруы маймыл шешек инфекциясы тіркелмеген елдерде өршігеніне мамандар алаңдай бастады.

Күндерек

6 ақпан

Мейрамдар

Халықаралық саамдар күні. 1917 жылы Норвегияның Тронхейм қаласында осы күні саамдардың жиналысы өтті. Оның мақсаты барлық солтүстік елдердегі осы халық өкілдерінің басын біріктіру болды.
Жаңа Зеландияның Ұлттық мейрамы - Вайтанга күні. 1840 жылы Вайтанга өзенінде маорий басшысы ел егемендігінің барлық құқықтары мен өкілеттігін ағылшын королевасына беру туралы келісімге қол қойып, Жаңа Зеландия Англияның колониясын айналды.
Халықаралық бармен күні (Қасиетті Аманда күні). Көптеген мемлекеттерде бармен мен рестораторлардың кәсіби мейрамы қасиетті Аманда күні атап өтіледі.

Оқиғалар

1920 — Түркістан майданы революциялық әскери кеңесінің бұйрығына сәйкес жеке қазақ әскери бригадасы құрылды.
1934 — Қарағанды қаласының іргесі Қарағанды көмір алабының орталығындағы шахтерлер кенттерінің негізінде қаланды.
1998 — Жапонияда 6.1 балдық жер сілкінісі болды, 4 мың адам мерт болды.
2008 — Интернетте Қазақстан туралы иран тілінде хабар тарататын алғашқы www.yousefpiltan.blogf.com сайты ашылды.
2010 — Атырауда жергілікті биліктің қарамағына «Аджип ККО» компаниясы салған жаңа сапаржайды тапсыру салтанаты өтті.

Туғандар

1911 — Рональд Рейган, АҚШ-тың 40-шы президенті.
1933 — Сара Ыдырысқызы Көшербаева, балет әртісі, педагог, Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі, Қазақ КСР-нің халық әртісі, Бүкілодақтық классикалық билер байқауының лауреаты
1936 — Эдуард Азнабаев,геология-минералогия ғылымдарының докторы, Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының корреспондент мүшесі
1955 — Қарпықов Абай Сәдуақасұлы, кинорежиссер, продюсер, киносценарист, актер, КСРО Кинематографистер одағының мүшесі

Қайтыс болғандар

Қазір 5:32 am Дүйсенбі, 6 ақпан, 2023 (UTC+6) – Бетті жаңалау

Басты бет