Әдебиет саласындағы Нобель сыйлығы
Әдебиеттен Нобел жүлдесі – жыл сайын дүниежүзінің қандай да елінен болмасын шыққан авторға берілетін марапат түрі.
| Әдебиет саласындағы Нобель сыйлығы | |
|---|---|
| |
| Шынайы атауы | швед. Nobelpriset i litteratur |
| Мемлекет |  Швеция
|
| Соңғы иегері | Юн Фоссе |
| Сайты | nobelprize.org |
| Nobel Prize in Literature Ортаққорда | |
Бұл сыйлықты швед инженер-химигі, өнертапқыш және өнеркәсіп иесі Альфред Нобель ұйымдастырды. Оның есімімен аталған бұл сыйлық дүниежүзінде ең танымал, сонымен бірге ең қатты сыналады деп айтылады. Сыйлыққа А. Нобелдің кескіні бейнеленген алтын медаль, диплом және ақшалай сыйлық беріледі. Ақшалай сыйлық Нобель фондының кірісіне байланысты. Нобелдің 1895 ж. қарашаның 27 жазған өсиетхаты бойынша оның капиталы (алғашында 31 млн. швед кроны) акция, облигация, несиеге салынды. Осыдан түскен табыс бірдей бес бөлікке бөлінеді және физика, химия, физиология немесе медицина, әдебиет және бейбітшілікті нығайтуға бағытталған үздік жетістіктерге беріледі.
Сыйлықты жыл сайын желтоқсанның 10 Швеция патшасы Стокгольмда тапсырады. Нобел әдебиет сыйлығын алғаннан кейін лауреат жұмысының тақырыбы бойынша дәріс беруге міндетті. Негізінен әдебиет сыйлығы жазушыға жеке шығармасы үшін емес, әдебиеттің дамуына қосқан үлесі үшін беріледі.
1901 жылдан бері Әдебиеттен Нобел жүлдесі беріліп келеді. Содан бері 106 жазушы осы сыйлыққа ие болды.