Ірі ақ шошқа – тез жетілетін тұқым.

Көп ет беріп, жақсы төлдейтіндіктен шаруашылықтарда танымалдылыққа ие

Тұқымның пайда болуы

өңдеу

Жергілікті кеш жетілетін шошқаны қытай және көп торайлы неаполитан, португалия шошқаларымен күрделі будандастыру арқылы 19 ғасырда Англияда шығарылған. КСРО-ға Англиядан әкелінген бұл тұқым селекция нәтижесінде түбегейлі өзгеріп, отандық ірі ақ шошқа тұқымы пайда болды.

Қасиеттері мен пайдаланылуы

өңдеу

Мұның тегінен айырмашылығы – сүйегі мықты, торайды көп табады, әр түрлі табиғи жағдайға көнбісті. КСРО-да өсірілетін шошқа санының 86%-ы осы тұқымның үлесіне келеді. КСРО-да Ірі ақ шошқаның етті, етті-майлы және майлы түрі өсіріледі. Сүйек бітімі ірі, тұрқы ұзын, аяғы етсіз тік, жоны жұмыр әрі жалпақ, кеудесі кең әрі омыраулы, терісі мен түгі қалың әрі жылтыр, түсі ақ. Әр түрлі табиғат жағдайына көнбісті, тез жерсінеді. Қабаны 300 – 350 кг, мегежіні 200 – 250кг тартады. Бір торайлағанда салмағы 1,2 – 1,4 кг 10 – 12 торай табады. Екі айлығында енесінен бөлінген торайдың салмағы 18 – 19 кг болады. Бұл тұқым бордақылаудың қай түріне де жарамды. Ет үшін жеделдетіп бордақылағанда 6 айға дейін әр торай ота есеппен тәулігіне 770 г қосып, 100 кг тартады. Қосқан салмағының әр килограмына 3,9 – 4 азық өлшемі жұмсалады. Ұрпағына өз қасиетін жақсы береді. КСРО-да таза күйінде өсірілген және басқа шошқа тұқымдарын жақсартуға пайдаланады. Қазақстанның шошқа өсіретін шаруашылықтарында көбіне мұның будандары өсіріледі.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ совет энцеклопедиясы. 6 том.