Абдаса

Абдаса, афтафа (парсы: آفتابه‎) — конус тәріздес ұзын шүмегі және мұсылмандар дәрет алу үшін пайдаланатын тұтқасы бар су құйылатын құмыра.

Лагичтен мыс афтафа (Әзірбайжан)

Құмыраны араб тілінде көбірек атаған: афтафа. Тәжіктерде афтоба, Өзбекстанда абдаса деп аталады.

Мұндай ыдыстарды керамикадан жасау (көбінесе құмыра дөңгелегін пайдаланбай) дәстүрлі халық қолөнері болып табылады, оны әдетте әйелдер жасайды. Әзірбайжан мен Орта Азияда ол мыстан жасалған. XVIII-XIX ғасырларда мыстан жасалған афтафа сәндік-қолданбалы өнер туындыларына айналды. Дөңгелек денелі ыдыстар сақина тәрізді табаны, ұзын, иілген, әдетте қырлы шүмегі, топсалы қақпақпен аяқталатын тар биік мойыны және жылан немесе айдаһар пішініндегі сабы болды. Ыдыс бетін әшекейлеп қуумен, нақыштаумен қаралаумен, эмальмен немесе алтын жалатумен безендірді.

Галерея

• 
  Пластикалық абдаса
• 
  Әзірбайжан тарихы мұражайында Эриван хандығынан абдаса шыққан
• 
  Эрақтан Қаджар дәуіріндегі абдаса

Әдебиет

• Афтафа // Брокгауз мен Эфронның энциклопедиялық сөздігі: 86 т. (82 т. мен 4 қос.). — СПб., 1890—1907.