Адаптациялық синдром

Адаптациялық синдром — адам және жануар ағзасының күшті және ұзақ мерзімді жағымсыз әсерлерден (стрессорлардан) қорғаныш сипатындағы адаптациялық реакцияларының жиынтығы. Стрессорлар әрекеті салдарынан қалыптасатын функциялық күйді стресс деп атайды. Адаптациялық Синдром ұғымын 1936 жылы канадалық физиолог Ханс Селье ұсынған. Адаптациялық Синдром негізгі белгілері болып табылатындар: бүйрек үсті қьіртысының ұлғаюы, кейбір бездердің, көк бауырдың және лимфа түйіндерінің кішіреюі, ыдырау процестсрінің көбеюі салдарынан заталмасудың бұзылуы.

Адаптациялық Синдром дамуында әдетге үш кезснді бөліп көрсетеді:

Біріншісі – үрей кезеңі – бірнеше сағаттардан басталып, бірнеше тәулікке дейін созылатын күйге қарсылық кезеңдерінен тұрады. Соңғысында организмнің қорғаныс реакцияларының жинақылығы жүзеге асады. Адаптациялық Синдром екшшісі – қарсы түру кезеңіңде – организмнің түрлі әсерлерге төзімділігі артады. Бұл кезең не күйдің түракталуына және сауығуына әкеледі немесе Адаптациялық Синдром үшінші кезеңі – тозуға ауысып, организмнің өлуіне алып келуі мүмкін. Сенсорлық Адаптациялық Синдром бірнеше түрлері бар. Олар: ауырсыну адаптациясы, дәм сезу адаптациясы, есту адаптациясы, иіс сезу адаптациясы, көру адаптациясы, қысымға адаптация, негативті және позитивті адаптация (Бул ұғымдардың жеке анықтамаларын қараңыз).