Айбатмия

Айбат мия, баянберік (лат. Sphaeróphysa sálsula) - Бұршақтұқымдас көпжылдық шөптесін өсімдік.

Айбат мия
(лат. Sphaeróphysa sálsula)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер (unranked) Қосжарнақтылар Тұқымдасы: Бұршақтұқымдас Тегі: Sphaerophysa salsula (Pall.) DC.

Биологиялық сипаттамасы

Биіктігі 30-80 см.

Гүл шоғы - келте шашақ тәрізді

Жемісі домалақ, тұқымы ұсақ, бүйрек пішідес.

Таралуы

Ылғалды, сортаң топырақты шалғындарда, құмды жерлерде, өзен жағалауыда өседі.

Жалпы таралған жері - Кавказ, Сібір, Орта Азия, Моңғолия, Батыс және Солтүстік Қытай.

Қазақстанда Семей, Қызылорда, Шымкент, Қостанай, Алматы облыстарында, Арал теңізі мен Зайсан, Балқаш көлдерінің маңында, Бетпақ далада, Шу-Іле, Қаратау, Батыс Тянь-Шань тауларында, Мойынқұмда өседі. Айбат мия мақта, күріш, беде егістіктері мен бау-бақшаның арам шөбі.

Пайдалануы

Түйе мен сиыр сүйсініп жейді.

Құрамында қан тоқтататын және қан қысымын төмендететін сферофизин атты алколоид бар, медициада қолданылады.

Синонимдары

• Colutea caspica
• Phaca salsula
• Swainsona salsula
• Swainsonia salsula

Дереккөздер

• “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998