Албания футболы

Албаниядағы футбол — Албаниядағы ең кең таралған спорт түрі, ойыншылар мен жанкүйерлер арасында танымал.[1][2] Басқаруды Албания футбол федерациясы жүзеге асырады.

Футбол тарихы өңдеу

 
КФ Тирана Амстердамның Аякспен кездесуіне дейін (1970 жыл қыркүйек)

Албанияда футбол XX ғасырдың басында пайда болды. Алғашқы ресми тіркелген матч Шкодердегі христиан миссиясының студенттері арасында өтті. Ойынның танымалдығы артып, 1919 жылы бірінші Влазня клубы пайда болды. 1920 жылы Тирана футбол клубы, 1930 жылы 6 маусымда Албания футбол федерациясы құрылды, ол 1932 жылы ФИФА, 1954 жылы УЕФА құрамына енді.

Албания чемпионаты 1930 жылы басталды, оған алты клуб қатысты (Тирана бірінші чемпион атанды). Осы уақытқа дейін «Динамо» (Тирана), «Влазня», «Партизани», «Скендербеу», «17 Нентори», «Фламуртари» және «Теута» клубтары чемпион атанды.[3] Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін футбол танымал спорт түріне айналып, бұл ойын мемлекеттік кәсіпорындарда, мектептерде, ауылдар мен қалаларда дамыды. Соғыстан кейінгі жылдарда құрылған клубтардың ішінде «Партизан» және «Динамо» сәйкесінше Қорғаныс министрлігіне және Ішкі істер министрлігіне есеп береді [3]. 1990 жылға дейін олар артықшылықты жағдайда болды, өйткені олар басқа клубтардан ойыншыларды сатып ала алады.

1991 жылдан бері елдегі саяси және экономикалық өзгерістер ойыншылардың шетелде ойнауға құқылы болуына әкелді, көптеген тәжірибелі ойыншылар Грекияда, Балқанда, Батыс Еуропада және тіпті Ресейде ойнауға кетті. 200-ге жуық футболшы шетелде өнер көрсетеді.

Кубок турнирлері өңдеу

Футболдан Албания кубогы – жетекші кубок жарысы. Ол 1939 жылы құрылған. Оның жеңімпазы Еуропа лигасына, бірінші іріктеу кезеңіне жолдама алды. Жеңіс саны бойынша рекордшы – кубоктың 15 дүркін иегері Партизани клубы. 1989 жылы футболдан Албания суперкубогы құрылды, ол әр маусымды ел кубогының чемпионы мен жеңімпазы арасындағы кездесумен ашты. Рекордшы 9 дүркін кубок иегері, Тирана.

Ұлттық құрама өңдеу

Албания құрамасы бірінші халықаралық ойынын 1946 жылы Югославияға қарсы өткізді. Албания 1932 жылы ФИФА-ға кірді, бірақ логистикалық мәселелерге байланысты 1934 жылғы әлем чемпионатына қатыса алмады. Албанияның осы уақытқа дейін турнирлерге бірінші және жалғыз қатысуы 2016 жылы, Албания Еуропа чемпионатында үш матч өткізіп, Румынияны 1:0 есебімен бірінші жеңіске жеткізіп, топта 3-ші орынға ие болған кезде басталды (алғашқы гол. Ұлттық құраманың голын Армандо Садику салды). Ұлттық құраманың жетекші ойыншысы және капитаны Франция чемпионатында, Англияның «Сандерленд» және итальяндық «Лацио» клубтарында өнер көрсеткен Лорик Цана.

Дереккөздер өңдеу

  1. Wilson, Jonathan Albania loves football - just not the version played in its stadiums  (ағыл.). The Guardian (3 May 2011).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 желтоқсан 2013.
  2. Albania cast their net wide and reap the dividends  (ағыл.). Worldsoccer.com (1 June 2013).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 желтоқсан 2013.
  3. Eric Bourne How soccer could kick off better ties for Albania and Britain: World Cup match seen as boost to Tirana's bid to resolve old disputes. CSMonitor.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 желтоқсан 2013.

Сілтемелер өңдеу