Алтай таутобылғысы

Алтай таутобылғысы немесе Алтай сибиркасы (лат. Sіbіracеa altaіensіs) – раушангүлділер тұқымдасы, таутобылғы туысына жататын бұта. Алтай эндемигі. аз ғана топтармен өзен аңғарларының ашық алқаптарында, таудың ортаңғы белдеуінде өседі. Алтайдың Үбі, Нарын, Иванов қырқаларындағы шалғындық беткейлерде, орман шеттері мен алаңдарында сирек немесе жеке түп болып өседі.

Биіктігі 1 м-дей, жуан бұтақтарының қызғылт қоңыр қабығы бар. Сағақсыз жапырақтары түксіз келеді, 5 – 8 см болады. Бұтақтары барынша жуан, қызғылт-қоңыр қабықты.

Гүлдері дара жынысты. Тостағанша мен желектерінің саны бестен. Тостағанша диаметрі 0,5 см. Маусым-шілдеде гүлдеп, шілде-тамызда жеміс береді. Жемісі қынап түсті.

Алтай таутобылғысы – сәндік өсімдік. Алтай ботаника бағында өсіріледі, таралу аймағы сиреп бара жатқандықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген. Алтай сибиркасының жапырақтары кейде шайдың орнына пайдаланылады. Ал халық медицинасында безгек, бауыр ауруларын (гепатит), жүрек ауруларын емдеуде қолданады.