Алтай қызғалдағы

Алтай қызғалдағы (лат. Tulipa altaica) – лалагүлдер тұқымдасының қызғалдақ туысының биологиялық түрі.

Алтай қызғалдағы

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Liliales
Тұқымдасы: Liliaceae
Кіші тұқымдасы: Lilioideae
Тегі: Tulipa
Түрі: T. altaica
Екі-есімді атауы
Tulipa altaica
Pall. ex Spreng.
Синонимдері
  • Tulipa gesneriana v. lutea Regel
  • Tulipa didieri (Jordan.)
Алтай қызғалдағы

Таралуы

өңдеу

Алтайда, Қытайдың солтүстік-батысында кең таралған. Шоқырлардың тасты беткейлері мен далалы жерлерінде өседі.

Қазақстанда Зайсан, Алтай, Тарбағайдың флористикалық аудандарында кездеседі.

Сипаттамасы

өңдеу

Биіктігі 10-35 см ,пиязшығы жұмыртқа тәрізді,жуандығы 1-2 см,қоңыр,ішкі жағы түкті жұқа қабықты.

Сабағының жоғарғы жағы түкті,жапырақ саны - 3-4,әдетте қайырылған,алшақ орналасқан,жалаңаш немесе шамалы түкті,кірпікшелі,гүлден аспайды,төменгі жапырағы таспа тәрізді немесе сопақша,ені 1-4 см.

Гүлі біреу;гүл серігі сарғыш немесе сары, ұзындығы 2,5-5 см,үшкір,жасыл,қызғылт немесе күлгін,сопақша, ішкілері кері сопақша;аталықтары гүл серігінен 2-2,5 есе қысқа,жіптері жалаңаш,сары,тозаңдықтары сары,жіптерінен 1,5-2 ұзын,түйіні аталықтан шамалы қысқа,аналық ауызы орнықты дерлік ,қорапшасының ені 1,5-2 ұзындығы 2-4 см.

Сәуір - мамыр айларында гүлдейді[1].

Дереккөздер

өңдеу
  1. "Қазақстан қызғалдақтары" Алматыкітап баспасы - 2010