Анахронизм - [грек. anachsonismos, ana - кері, артқа, қарама-қарсы, chronos - уақыт] зат. Белгілі бір дәуірде болған оқиғаларды қателесіп немесе шартты түрде басқа бір дәуірге телу. Анахронизм орта ғасырлар мен қайта өрлеу дәуіріне, классицизмге тән дүниелерде (өнер мен әдебиетте) жиі кездеседі (ҚҰӘ). Анахронизм - әдеби шығармада өткен дәуірді бейнелегенде одан кейінгі уақытта болған оқиғаны, кейін пайда болған заттарды немесе әдеби шығармада кейінгі кездерге тән сипат-белгілерді байқамай не әдейі бір мақсатпен келтіру (Әдебиеттану термин.). [1]

Анахронизм (гр. ανά — кepi, гр. χρόνος — уақыт) — жыл санаудағы уақытқа сәйкессiздiк (хронологиялық қателiктер) не бiр дәуiрдің оқиғалары мен сипаттамаларын жаңылыс немесе шартты түрде екiншi дәуiрге телу.

Анахронизм ауыспалы мағынада ecкінің қалдығы, жаңа заман дүниетанымымен сәйкеспейтiн, көнерген, күнi өткен көзқарас, ұғым, салт-дәстүр дегендi де бiлдiредi.

Анахронизм орта ғасырлар мен Қайта өрлеу дәyiрiне, классицизмге тән дүниелерде (өнер мен әдебиет) жиi кездеседi. XIX — XX ғасырларда анахронизм шығарманың кемшiлiгi ретiнде қарастырылды. Тек кейбiр жағдайларда ғaнa көркемдiк тәсiл деп ұғынылды (мысалы, Б.Брехттiң «Юлий Цезарь ici» атты романындағы анахронизм).[2]


Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. 1-том. / Құраст. Т.Жанұзақ, С.Омарбеков, Ә.Жүнісбек және т.б. - Алматы, 2011. - 752 б.
  2. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7