Андроид

Андроид (грек. ἀνήρ — «адам» және -oid жалғауы («ұқсастық») — адам тәрізді) — адамға ұқсау және адам ретінде әрекет етуге арналған гуманоидтық робот немесе синтетикалық организм.

Этимология

Кейбір орыс тіліндегі дереккөздерінде «Андроид» сөзі алғашқы механикалық ойыншықтарды жасаушы Пьер Жаке-Дроның ұлы мен көмекшісі Пьер Джакле-Друх Анри-Луи Жаке-Дроның атынан шыққаны жайлы болжамдар бар.

«Дроид» сөзін («Жұлдызды соғыс» эпопеясындағы робот) Джордж Лукас «андроид» сөзінен қысқартып алған. Кеңестік ғылыми-фантастикада көбінесе «Android» сөзіне сәйкес келетін «кибер» сөзі қолданылады.

Тарихы

Бірінші андроидті құрған Альберт Кельнский. Терминді танымал етудегі маңызды рөлді француз жазушысы Филипп Огюст Матиас Вилье де Лиль-Адам алды. Ол бұл терминді өзінің «Болашақ Ева» атты романында (фр. L'Ève future) Адали (Hadaly) есімді жасанды әйелді сипаттау және антропоидтық роботты белгілеу үшін қолданды. Томас Эдисон ойлап тапқан Адали фонограф арқылы сөйледі. Ең алғашқы адам тәрізді роботтардың бірі американдық өнертапқыш Тони Сейл ойлап тапқан George болды (1949).

Қазіргі гуманоидтық роботтар

Aiko — адамның сезіміне еліктіретін гиноид: есту, сөйлеу, көру.

TOPIO — адамға қарсы үстел теннисін ойнауға арналған андроид.

ASIMO — Вако орталығының базалық техникалық зерттеулеріндегі Хонда корпорациясында құрылған андроид (Жапония).

Einstein Robot — Эйнштейннің беті бар робот. Робот адам эмоцияларын тестілеуге және сынауға арналған үлгі.

EveR-1 — 20 жастағы корей әйеліне ұқсас робот: оның биіктігі 1,6 метр, ал салмағы - шамамен 50 килограмм. EveR сияқты андроидтер гид ретінде жұмыс істей алады, әмбебап дүкендерде және мұражайларда ақпарат береді, сондай-ақ балалардың көңілін көтереді.

HRP-4C — киім үлгісін бағалауға арналған робот қыз. Робот биіктігі 158 см, салмағы 43 кг.

Repliee R-1 — қарттарға және әлсіз адамдарға көмек беруге арналған жапондық бес жасар қыздың түрі бар гуманоидтық робот.

Repliee Q2 — робот-қыз, «Repliee Q1expo» деген атаумен Айти (Aichi), Жапонияда өткен World Expo халықаралық көрмесінде көрсетілді. Роботта көп бағытты камералар, микрофондар және датчиктер орнатылған, олар бұл роботқа ешқандай қиындықсыз адамның сөйлеуін және қимылдарын анықтауға көмектеседі.

Ибн Сина — ежелгі парсы философы мен дәрігер Ибн Синаның құрметіне аталған андроид. Ең озық заманауи андроидтардың бірі. Араб тілінде сөйлей алады. Ұшақта өз орнын өз бетінше таба алады, адамдармен байланыса алады. Әңгімелесіп тұрған адамның бет-әлпетін таниды.

Франк (Франкенштейн) — 2011 жылы Цюрих университетінің Бертольт Мейер жасаған бірінші биоробот.

Ғылыми-фантастикадағы андроидтар

Гуманоид роботтардың тақырыбына 1890-1910 жж. Pulp-журналдарында басылып шығарылған жұмыстар қолдау көрсетті. Кейбір ғылыми-фантастикалық жұмыстарда андроидтер адамның бет-әлпеті бар электромеханикалық роботтар ретінде сипатталады. Басқа жұмыстарда авторлар андроидтерді толық органикалық, бірақ жасанды жаратылыстар деп атады. Сонымен қатар көптеген аралық мағыналары да болды. Андроидтер — адам тәрізді болғандықтан, ұқсастықты көбейту мақсатында ғылыми-фантастикада андроидтердің құрылысына әр түрлі органикалық элементтерді қосады(тері, қан және т.б.).

Сондай-ақ, көптеген ғылыми-танымдық жұмыстарда андроидтердің жадын жояды, нәтижесінде олар өздерінің шынайы шығу тегі туралы білмей өмір сүреді.