Анкара шайқасы

Анкара шайқасы - 1402 жылы Анкара түбінде болған Осман империясының патшасы Баязид І әскері мен Әмір Темір әскерінің арасындағы үлкен шайқас.

1402 жылы көктемде Әмір Темір сансыз әскерін өзі бастап, Кіші Азияға енді. 25 шілдеде Анкара түбінде кейіннен "Ангора" шайқасы аталған үлкен қақтығыс болды. Темір әскерінің алдында соғысқа үйретілген 30 піл жүріп отырды. Алғашқы соққы түріктердің сол жақ қапталындағы сербтер жасағына берілді. Бұл әрекет сәтсіз аяқталып, ендігі соққы оң қапталдағы Анадолы түріктеріне қарай бағытталады. Біршама қарсылық көрсеткен соң олар шегіне бастады. Тек ортадағы "янычарлардан" құралған түрік қосыны мен сұлтан ордасы ғана төтеп берді. Янычарларды күйреткен жаңа шабуылдан соң әскерінің әлсірей бастағанын сезген Баязит I қашуға қамданады. Алайда, ол кеш қалған еді. Ұрымтал тұстан соққан Темір әскері Баязит I - нің өзін және баласы Мұсаны қолға түсіреді.

Шайқастың салдарлары

Осы шайқастан соң Темір Кония, Бұрса, Теңіз және Измир аймақтарын түк қалдырмай тонады. Бұл жеңіліс Осман империясының құлдырауына әкелді, Анадолы жері бір кездегі бейлік кейпіне қайта түсті. Әмір Темір Осман империясының иеліктерін Баязит I - нің төрт ұлына бөліп беріп, олардың арасында билік тұтқасына талас туғыздырды. Империя Еуропалық және Азиялық бөліктерге ажырап кетті.

Дереккөздер

Алтын Орда: Қазақ хандығы (I бөлім). Қазақстан балалар энциклопедиясы / Т. Жұмаханов, Б. Жұматаев, Т. Шаңбай. - Алматы: "Аруна" баспасы, 2007. - 224 бет, илл. ISBN 9965-26-042-7