Араб ата кесенесі

Араб ата кесенесі — 977–978 ж.ш. Өзбекстан Респ. Самарқан облысы Тим макхаласында салынған. “Самани әулеті ғасыры” деп аталатын кезеңнің озық сәулет өнері ескерткіштері. А. А. к. П әрпі түрінде салынған. Кірер жақ беті кесененің басқа қабырғаларынан көтеріңкі келген. Өне бойы жазулармен әсемделген. Жан-жағы жапырақ тәріздес, жүрек іспетті өрнектермен көмкерілген. Күмбезге дейін екі қатарлы өру тәсілі қолданылған. Негізгі қабырғада үш күректі арка орналасқан. Екі жанындағы арка арнайы ашылып тұрған сияқты әсер қалдырады. Оның үстіне жалғыз арка орналасып, күмбезге жалғасқан арка бойына өрнектер салынған. Ескерткіш үлгісі Бұхарадағы Самани әулеті кесенесінің үшкір күмбезді, күйдірілген қышпен қаптау, бұрыштарына бағана орнату, кішігірім кірпіштермен тігінен не жатқызып өру тәсілдерімен әшекейлеу өнеріне ұқсас. А. А.к-не ұқсастық тек Орта Азияда емес, Қазақстан жеріндегі Айша бибі, Жошы хан сияқты ескерткішерінен де байқалады. Әдеб.: Пугаченкова Г.А., Ремпель Л.И., Очерки искусства Средней Азии, М., 1982.