Циклон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Аэродинамикалық құбылыстар» деген санатты аластады; «[[Санат:Атмосфералық құбылыстар|Атмосфералық...
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Cyclone Catarina from the ISS on March 26 2004.JPG|right|thumb|200px|Catarina циклоны]]
[[Сурет:Rolling-thunder-cloud.jpg|thumb]]
1. '''Циклон''' ({{lang-el|kykloncyclon}} — айналушы, айналым) — атмосфераның [[қысым]]ы төменгі аймағы.
 
[[Атмосфера]] әрекетінің орталықтарының бірі. Циклонда [[ауа қысымы]] ортасынан шетіне қарай артады. Солтүстік жарты шарда [[сағат]] тілінің айналу бағытына қарсы, Оңтүстік жарты шарда сағат тілі бағытымен қозғалады. Синоптиктік картада бұл құбылыс жинақталған тұйық изобарлар түрінде бейнеленеді. Циклон көбіне атмосфераның [[жер]] бетіндегі қабатының ауа ағындарын параллель жылы және суық ауаға бөліп тұратын тұрақты атмосфера шебі үстінде қалыптасады.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref> Бұл шептен жоғары биіктік шеп зонасы орналасады. Циклон қамтитын өңірдің ені кейде 1000 — 3000 км-ге жетеді. Жаңа Циклон өткен кезде ауа райы бұзылып, жылы шептің жақындағаны (жел күшейеді, шарбы бұлт қоюланады) сезіледі. Жаңа Циклонның суық шебінің өтуі (''будақ жаңбырлы бұлттан нөсер жаңбыр жауады'') суық ауаның адвекция құбылысына жалғасады. Көбінесе Циклонның қалыптасуы бірнеше тәулікке созылады, бастапқыда қарқынды жылжиды (көбінесе батыстан шығысқа, кейде солтүстікке ауысады), соңынан баяулайды. Кейде жаңа термиялық ауытқулар (''мысалы, Циклонға неғұрлым суық ауа [[масса]]ларының кіруі'') Циклон регенерациясын (қайта қалыптасуын) тудырады.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Циклон» бетінен алынған