Үстеу: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: lt:Prieveiksmis
ш Боттың үстегені: ast:Alverbiu; косметические изменения
1-жол:
{{Shortcut1|Грамматика}}
'''Үстеу''' заттың әр қилы қимылы мен ісінің ([[етістік|етістіктің]]тің) әр түрлі сындық, бейнелік, мекендік, мезгілдік, шарттық, мөлшерлік және күй-жайларын және сынның белгісін білдіретін [[сөз табы]].
 
== Морфологиялық сипаттары ==
35-жол:
 
==== Жалаң туынды үстеулер ====
Түрлі қосымшалар арқылы жасалған үстеулерді жалаң туынды үстеулер дейміз. Жалаң туынды үстеулерге жалғанатын қосымшалар екі түрлі болады: біреулері жұрнақтар арқылы жасалады да, біреулері әр түрлі жалғаулардың көнеленуі арқылы үстеуге айналды.
 
===== Жұрнақтар арқылы жасалатын жалаң үстеулер =====
Бұлар арнаулы жұрнақтар арқылы жасалады. Ондай үстеу тудыратын жұрнақтар мыналар:
#'''-ша, -ше''' жұрнағы. Осы жұрнақ арқылы жасалған үстеу мағына жағынан негізінде амалдың қалай я қалайша істелетіндігінің бейнесін білдіреді. Бұл жұрнақ [[зат есім|жалқы зат есімдерге]] де, [[зат есім|жалпы зат есімдерге]] (мысалы: ''Омаровша, Аманкелдіше, құсша, адамша''), олардың жекеше түріне де, көпше түріне де (мысалы: ''батырша, батырларша'') және тәуелді түріне де (''көзімше, көзіңше, көзімізше, көзінше'' т. б.) жалғанып үстеу тудырады.
#:Осы жұрнақ арқылы кейбір [[сын есім|негізгі сын есімнен]] де (''ескіше, жаңаша, басқаша '' т. б.), [[сын есім|туынды сын есімнен]] де (''биылғыша, бұрынғыша'') үстеу жасалады; жіктеу [[есімдік|есімдіктерінен]]терінен де (''менше, меніңше, сендерше''), [[есімдік|өздік есімдіктен]] де (''өзімше, өздерінше''), кейбір [[есімдік|белгісіздік есімдіктерден]] де (''әлдекімше, кейбіреулерше'') үстеу сөздер туады.
#'''-лай, -лей (-дай, -дей, -тай, -тей)''' жұрнақтары. Мысалы: ''осылай, екіншілей, жастай, жібектей, күздей, қыстай'' т. б.
#'''-дайын, -дейін, (-тайын, -тейін)''' жұрнақтары. Бұл жұрнақтар ― '''-дай''' және '''-ын''' деген қосымшалардан құралған құранды жұрнақтар. Мысалы: ''Түлкідейін түн қатып, Бөрідейін жол тартып'' ([[Махамбет]]).
79-жол:
*[[А. Ысқақов]], Қазіргі қазақ тілі, 1974 ж.
 
[[CategoryСанат:Қазақ тілі]]
[[CategoryСанат:Сөз таптары]]
 
[[ast:Alverbiu]]
[[bg:Наречие]]
[[br:Adverb]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Үстеу» бетінен алынған