Морфогенез: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш {{Суретсіз мақала}} үлгісін үстедім |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Морфогенез''', '''морфогения''', '''пішін қалыптасу''' ({{lang-el|morphe}} — пішін, түр және генез) — [[организм]]нің жануарлар түрлеріне, туысына, отрядына, сыныбына (класына), типіне байланысты дене бітімі мен пішінінің қалыптасу процесі. Пішінқалыптасу процесін [[биология]] ілімінің үлкен саласы [[морфология]] зерттейді. Жануарлар организмінің құрылысы мен пішінқалыптасу процесін эмбриогенездің: органогенез, системагенез кезеңдерінен бастап организмдік деңгейде және пішіңдік эволюциялық даму деңгейінде қарастырады.<ref> Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9</ref>
'''Морфогенез''' (грекше ''morphe'' – пішін, түр және генез), [[морфогения]], пішін қалыптасу – [[организм]]нің [[онтогенез]]і мен [[филогенез]]і барысындағы құрылымдық [[элемент]]тердің ([[орган]]дар, [[тін]]дер, [[ұлпа]]лар) пайда болып, түзілуі. Жануарлардың ұрықтық дамуы кезеңінде ([[эмбриогенез]]інде) ұрық жапырақшалары ([[эктодерма]], энтодерма, мезодерма) мен біліктік мүшелерден (жүйке түтігі, хорда, ішек түтігі) ұлпалар мен органдардың дамуы нәтижесінде организмдегі белгілі қызметті атқаруға маманданған мүшелер жүйесі қалыптасады. Әр түрлі жануарлар организмдерінің, олардың тіршілік орталарына сәйкес ішкі дене құрылысының дамуы мен сыртқы дене бітімінің қалыптасуын – биологияның салыстырмалы морфология саласы зерттейді. [[Филогенез]] бен [[онтогенез]]дің түрлі сатысында Морфогенез ерекшеліктерін зерттеу – организмнің биол. дамуының биогенетик. заңдылықтарын тереңірек білуге мүмкіндік береді. Өсімдіктерде Морфогенез деп, жабын, түзгіш, өткізгіш ұлпалардың, сондай-ақ, олардың органдарының (тамыр, сабақ, жапырақ, гүл, жемістің) түзілуі мен дамуын айтады. Морфогенезді зерттеу – [[биология]], [[генетика]], молекулалық биология және эволюциялық физиологияның дамып, тұқым қуалау заңдылықтарын ашуда маңызы зор. <ref> Қазақша инцеклопедия 6 том 27 бет. </ref>▼
▲
Өсімдіктерде Морфогенез деп, жабын, түзгіш, өткізгіш ұлпалардың, сондай-ақ, олардың органдарының (тамыр, сабақ, жапырақ, гүл, жемістің) түзілуі мен дамуын айтады. Морфогенезді зерттеу — [[биология]], [[генетика]], молекулалық биология және эволюциялық физиологияның дамып, тұқым қуалау заңдылықтарын ашуда маңызы зор. <ref> Қазақша инцеклопедия 6 том 27 бет.</ref><ref> Патологиялық анотомия терминдерінің, орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8 </ref>
== Дереккөздер ==
<references/>
{{biology-stub}}▼
▲{{stub}}
[[Санат:Даму биологиясы]]
[[ar:تخلق]]
26-жол:
[[it:Morfogenesi]]
[[ja:形態形成]]
[[nl:Morfogenese]]
[[pl:Morfogeneza (biologia)]]
| |||