Ванадий: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

1801 жылы алғаш рет [[Мексика]] минерологы [[А.М. дель Рио]] ашқан, 1830 жылы швед химигі [[Н.Г.Сефстрем]] темір рудаларынан жаңа элемент алып, оны [[скандинавия мифологиясы|скандинавия мифологиясындағы]] сұлулық құдайы [[Ванадис|Ванадистің]] құрметіне ванадий деп атаған. 1869 жылы ағылшын химигі [[Г.Роско]] хлорлы ванадиді (VCL2 ) [[сутек|сутекпен]] әрекеттестіріп, таза 95%- дық ванадий бөліп алады. Ванадий – ашық сұр түсті [[металл]]. Қалыпты жағдайда химиялық активтігі өте нашар, ал жоғары температурада ұнтақ күйіндегі ванадий [[оттек]], [[азот]], [[хлор]], [[күкірт]] т.б. элементтер мен оңай әрекеттеседі, [[болат|болатқа]] қосқанда оның мықтылығы артады.

Ол көбіне автомашиналар өндірісінде [[мотор]], [[цилиндр]], білік т.б. жасауға жұмсалады. Ванадийдің темірмен қоспасы – [[феррованадий]] түрінде өндіріледі. Өндірісте Ванадий қосылыстарының маңыздысы Ванадий ангидриті V2O5 –қызғылт түсті, суда, [[сілті|сілтілерде]] жақсы еритін қатты зат. Бұл күкірт қышқылын [[понтан]] әдісімен өндіргенде [[катализатор]] ретінде кең түрде пайдананылады. Ванадий [[Қазақстан|Қазақстанда]] [[Тараз қаласы|Тараз қаласының]] маңындағы [[Қаратау|Қаратауда]] бар. Ванадийдің басқа қосылыстары [[мұнай|мұнайдан]] [[бензин]] алуда, [[спирт|спиртті]] тотықтырып, [[сірке қышқылы|сірке қышқылын]] және [[резина]], [[шыны]], [[керамика]] бояу, сурет материалдарын өндіруде, [[медицина|медицинада]] қолданылады.

 

<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>

== Пайдаланған әдебиет==

<references/>

 

{{wikify}}

{{Link GA|es}}

{{Link GA|en}}