Құтандар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Құтандар'''<ref> «Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;</ref><ref name="source1">Қазақ ұлттық энцеклопедиясы 4 том</ref> ({{lang-la|Ardeidae}}) – [[ескекаяқты құстар]] отрядының бір тұқымдасы.

*Ежелгі түрлері — [[олигоцен]] дәуірінен, ал осы күнгілері — орта [[миоцен]]нен белгілі. Дүние жүзінде ([[Антарктида]]дан басқа) барлық материкте таралған, 32 туысы, 66 түрі бар.

*Қазақстанда 7 туысқа бірігетін 9 түрі кездеседі. Құтандардың тұмсығы ұзын, ұшы сүйірленіп келеді. Тұмсығының жиектерінде ұсақ “тісшелері” болады, сол арқылы су түбіндегі ұсақ [[Омыртқасыздар|омыртқасыздардыомыртқасыздар]]ды сүзіп алып қоректенеді. Құйымшақ бездері (қауырсындарын судан қорғайды), ұсақ мамықтары және кеуде-арқа тұсында өте майда мамықты қауырсындары болады.

*Топтанып тіршілік етеді. Қазақстанда [[Каспий теңізі]]нің солтүстік жағалауында, [[Еділ]] мен [[Жайық]] өзендерінің бойында, [[Маңғыстау өңірі]]нің сулы-батпақты жерлерінде [[кіші аққұтан]] (''Egretta garzetta'') мен [[сары Құтан]] (А. ralloіdes) кеңінен таралған. Бұлардың қанаттарының ұзындығы 23 — 30 см, салм. 345 — 500 г-дай. Кіші аққұтанның түсі ақ, ал сары Құтанның басы мен мойны сары, бауыры ақ түсті, басында ұзын қауырсындардан тұратын айдаршасы болады.

*Құтан — жыл құсы. [[Наурыз]]дың аяғында ұшып келіп, ұяларына 4 — 6 жұмыртқа салып, оны [[мекиені]] мен [[қоразы]] кезектесіп 20 — 22 күндей басады.

*Сары Құтанның бір ерекшелігі — ұясына адамдардың келгенін көрсе, ұясын тастап басқа жерге ұшып кетеді. Ұсақ балық [[шабақ]]тарымен, [[ұлу]]лармен, су жәндіктері және ұсақ кемірушілермен қоректенеді. Соңғы мәлімет бойынша кіші аққұтанның саны 500, ал сары Құтан 1 мыңға жуық ([[2003]]). Қазақстанның “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген. Ал Құтанның [[Корея]] мен [[Қытай]]да ғана кездесетін, тіршілігі әлі толық зерттелмеген — сарытұмсық Құтан — Халықаралық табиғат қорғау одағының “[[Қызыл кітабына]]” енгізілген.<ref>«Красная книга Казахстана», Алматы, 2006;</ref><ref name="source1">Қазақ ұлттық энциклопедиясы 4 том</ref>