Борат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Борат ''' – [[бор қышқылы|бор қышқылының]]ның тұздары. Табиғатта [[ашарит]], [[гидроборацит]], [[бура]], т.б. [[минерал|минералдар]]дар түрінде кездеседі. Бұлардың ең маңыздысы тетрабор [[Қышқылдар|қышқылының]] [[натрий]] тұзы – [[бура]]. Борат ромбылық, моноклиндік, ішінара кубтық және тригональдық сингонияларда кристалданады. Борат сусыз және сулы болып топталады.<ref> ҚазакҚазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, [[Қазақстан Республикасы]] Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет.

</ref> Түрі түзсіз, [[аморфты]] немесе кристалды. Сусыз Бораттың балқу t 500 – 2000°С аралығында. Сулы Бораттың қаттылығы 2 – 5, ал сусыз Бораттікі 9. Борат кен орындары жанартаутекті [[шөгінді]], эндогенді жапсарлы-метасоматитті және галогенді [[шөгінді]] болып бөлінеді. Қазақстанда Бораттың ірі [[КЕН ОРНЫ|кен орны]] [[Атырау облысы|Атырау обл]]. [[Индер ауданы (Атырау облысы)|Индер ауд-нда]] орналасқан [[Индер]] тұзды күмбезі.<ref> Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Аныктамалық басылым.- Алматы: 2003. ISBN 9965-472-27-0</ref> Борат [[керамика]], тоқыма, [[шыны]], [[эмаль]] өнеркәсібінде, металл дәнекерлеуде және кір жуатын [[ұнтақ]] заттар дайындауда, сондай-ақ бор қосылыстарын алу үшін пайдаланылады. <ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>

Бор қышқылдары негізінде орта борат аталатын қышқылдан (Н₃ВО₃) шығады. Осы қышқылдан біраз су бөліп шығарсақ, ол [[метабор кышқылы|метабор кышқылына]]на айналады: Н3ВО₃—Н₂О = НВО₂ . Орта борат қышқылының 4 бөлшегінен 5 бөлшек суды алып тастатын болсақ , онан полибор қышқылдарының бірі — Н₂В₄О₇ шығады. Осы сияқты жолмен шығатын бор қышқылдарының түрі өте көп.

валентті комплексті анион [ВО₃]₃— оның тұрақты түрі болып табылады. Сонымен қатар бораттар галоид [[тұздар|тұздармен]]мен бірге көл

шөгінділерінде көп кездеседі. Бұл жағдайда олар көбінесе гидробораттар құрайды.<ref> Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69</ref>