21:30, 2010 ж. сәуірдің 17 кезіндегі нұсқа өңдеу Ulan (талқылау \| үлесі) Администраторлар 30 436 edits Жаңа бетте: '''Больяй Янош''' (1802 жылы 15 желтоқсан, Коложварда (қазргі Клуж-Напока) -1860 жылы 27 қаңтар, Марошв...		21:32, 2010 ж. сәуірдің 17 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Ulan (талқылау \| үлесі) Администраторлар 30 436 edits шӨңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: {{Infobox Scientist \|name = János Bolyai \|image = JanosBolyai.jpg \|image_width = 200px \|caption = Unauthentic portrait of Bolyai \|birth_date = {{birth date\|1802\|12\|15\|df=y}} \|birth_place = [[Cluj-Napoca\|Kolozsvár]], [[Transylvania#Within_the_Habsburg_Empire\|Transylvania]], [[Kingdom of Hungary]], [[Habsburg Empire]] (today [[Cluj-Napoca]], [[Romania]]) \|residence = [[Habsburg Empire]] \|citizenship = \|nationality = \|ethnicity = [[Hungarian people\|Hungarian]] \|death_date = {{death date and age\|1860\|1\| 27\|1802\|12\|15\|df=y}} \|alma_mater = \|doctoral_advisor = \|academic_advisors = \|doctoral_students = \|notable_students = \|known_for = [[non-Euclidean geometry]] \|author_abbrev_bot = \|author_abbrev_zoo = \|influences = \|death_place = [[Târgu Mureş\|Marosvásárhely]], [[Transylvania#Within_the_Habsburg_Empire\|Transylvania]], (today [[Târgu Mureş]], [[Romania]]) \|fields = [[Mathematics]] \|influenced = \|awards = \|religion = \|signature = \|footnotes = }} '''Больяй Янош''' ([[1802]] жылы 15 желтоқсан, Коложварда (қазргі Клуж-Напока) -[[1860]] жылы 27 қаңтар, Марошвашархейде (Тыргу-Муреш) ) - [[Мажар]] математигі. [[Эуклидтік емес геометрия]]ны ашыушылардың бірі. Оның әкесі Ф. Больяй атақты алман математигі С.Гаустың жақын досы болған. Әкесінің көмегімен кішкене кезінде дифференциал мен анализді үйренеді. Әрі сол кезден бастап математика мен музикаға әуестенеді. [[1818]] жылы Венадағы патшалық ғылым әкедемиясына түсіп әскери тарбие алады. Оны1822 жылы бітіріп әскерде 10 қызмет атқарады.сол аралықта математикамен айналыса жүріп эвклидтік емес геометриясын жарыққа шығарады,1833 жылы денсаулығына байланысты әскерден шегінеді, [[1837]] жылы әкесі екуі бірлесе отрып «дерексіз шаманың қатаң геметриялық көрсетуі» атты математикалық жарысқа қатысады, бірақ есеп шешіудегі әдіс амалы күрделі болғандықтан жарыста ілінбей қалады, осыдан кейін барып өзінің эвклидтік емес геометриясындағы нақты мәселермен айналысады, соымен бірге қоғамдық істермен де шұғылданады ,әрі шығармашылықпен және музка жазыумен айналысады. Ол әкесінің көмегінің арқасында Эвклидтің «геометрияның негіздерінің » ішіндегі басқа аксиомалар арқылы параллелдік аксиомасын дәлелдемекші болады. 1820жылы жаңа бір геометрияны зеріттеуді бастайды.1823жылы ол әкесіне жазған бір хатында: параллелдік аксиомасын қолданбай-ақ басқа бір геометрияны ашқанын айтады.” жақтан бар жасап , мен бір шыт жаңа әлем ашытым ” деп жазады. [[1825]] жылы ол әкесіне өзінің абсллютты кеңістік назариясының қолжазбасын көрсетеді, ондағы абслют кеңістіктің құрлымы төмендегідей еді: кеңістіктегі жазықтықта, түзуден тысқары жатқан бір нүктеден өтетін бір топ түзу әуелгі түзумен қилыспайды, егер осы бір топ түзудің саны кеміп отырып бір дана болғанда ол кәдімгі [[Эуклидтік геометрия]] шығады. Line 13 ⟶ 42: [[Санат:1802 жылы туғандар]] [[Санат:1860 жылы қайтыс болғандар]] [[bn:ইয়ানোশ বলিয়ই]] [[bg:Янош Бояй]] [[ca:János Bolyai]] [[cs:János Bolyai]] [[de:János Bolyai]] [[es:János Bolyai]] [[eo:János Bolyai]] [[fa:یانوش بویویی]] [[fr:János Bolyai]] [[gl:János Bolyai]] [[id:János Bolyai]] [[it:János Bolyai]] [[he:יאנוש בולאי]] [[lv:Jānošs Bojai]] [[hu:Bolyai János]] [[nl:János Bolyai]] [[ja:ボーヤイ・ヤーノシュ]] [[no:Janos Bolyai]] [[pms:Janos Bolyai]] [[pl:János Bolyai]] [[pt:János Bolyai]] [[ro:János Bolyai]] [[ru:Бойяи, Янош]] [[simple:János Bolyai]] [[sk:János Bolyai]] [[sl:János Bolyai]] [[fi:János Bolyai]] [[sv:János Bolyai]] [[uk:Больяй Янош]] [[zh:鲍耶·亚诺什]]

Больяй Янош: Нұсқалар арасындағы айырмашылық