Жаһандық жылыну: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Instrumental Temperature Record.svg|320px|right]]
Ғаламдық жылыну - XX және XXI ғасырлардағы Жержер атмосферасы мен Дүниежүзілікдүниежүзілік мұхиттың орташа-жылдық температурасының біртіндеп өсу процесі.
 
Климаттың өзгеруін зерттейтін Мемлекетаралық эксперттер тобының пайымдауынша (және Үлкен сегіздік елдерінің ұлттық академияларының келісімімен): XVIII ғасырдың екінші жартысынан бастап жердің орташа температурасы 0,7 °C көтерілді және соңғы 50 жылдағы жылыну процесінің көп бөлігі адамзаттың кесірінен орын алған, бірінші кезекте газдардың атмосфераға шығарылуынан туындаған көмірқышқыл газы (CO2) мен метанның (CH4) «көшетхана эффектісі» (Greenhouse effect).
Климаттың өзгеруін зерттейтін мемлекетаралық эксперттер тобының пайымдауынша (және Үлкен Сегіздік елдерінің ұлттық академияларының келісімімен) XVIII ғасырдың екінші жартысынан бастап жердің орташа температурасы 0,7 °C көтерілді және соңғы 50 жылдағы жылыну процесінің көп бөлігі адамзаттың кесірінен орын алған, бірінші кезекте газдардың атмосфераға шығарылуынан туындаған көмірқышқыл газы (CO2) мен метанның (CH4) «көшетхана эффектісі» (Greenhouse effect).
 
IPCC ұйымының климаттық модельдерге байланысты алынған мәліметтері бойынша: XXI ғасырда Жер бетінің орташа температурасы 1,1 °C-тан 6,4 °C-қа көтеріледі-мыс. Ал кейбір аймақтарда керісінше сәл төмендейді.
 
Дүниежүзілік мұхит деңгейінің өсуімен қатар ғаламдық температураның да өсуі атмосфералық жауын-шашын мөлшерінің өзгеруіне алып келеді. Нәтижесінде табиғи катаклизмдер жиілеуі мүмкін, мысалы: су тасқындары, қуаңшылықтар, урагандардауылдар және басқалары, жапа шеккен аймақтарда ауылшаруашылық өнімдерінің мөлшері төмендейді және басқа зоналардааймақтарда жоғарлайды (көмірқышқыл газы концентрациясының көтерілу есебінен). Жылыну процесі - мұндай құбылыстардың масштабы мен жиілігін жоғарлатуы ықтимал.
 
Климаттың жылынуынан келесі қауіп туындауы мүмкін: кейбір түрлердіңжануар немесе өсімдік түрлерінің таралу аймағының полярлық зоналарға ығысуы; жаға зоналары мен аралдарда мекендейтін саны аз түрлердің жойылуы.
 
Кейбір зерттеушілердің ойынша, ғаламдыңғаламдық жылыну — бұл тек миф, ал кейбіреулері бұл процеске адамның қатысы мүлдем жоқ деп санайды. Бірен-саран зерттеушілер ғаламдық жылынуға сенгенімен, климатқа қатты әсер ететіндердің бірі - бұл өндірістік қалдықтар дегенге сенбейді.
<ref>[[ru:Глобальное_потепление ]]Орыс уикипедиясы</ref>
 
Line 16 ⟶ 17:
[[Санат:Экология]]
 
 
[[af:Aardverwarming]]
[[als:Globale Erwärmung]]
[[am:የዓለም መሞቅ]]
[[an:Escalfamiento global]]
[[ang:Ƿoruldlicu ƿearmung]]
[[ar:احترار عالمي]]
[[arz:دفا كوكبى]]
[[az:Qlobal istiləşmə]]
[[be:Глабальнае пацяпленне]]
[[be-x-old:Глябальнае пацяпленьне]]
[[bg:Глобално затопляне]]
[[bn:ভূমণ্ডলীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি]]
[[br:Tommadur ar blanedenn]]
[[bs:Globalno zatopljenje]]
[[ca:Escalfament global]]
[[ceb:Kalibotanong pagpanginit]]
[[ckb:گەرمبوونی زەوی]]
[[cs:Globální oteplování]]
[[cy:Cynhesu byd eang]]
[[da:Global opvarmning]]
[[de:Globale Erwärmung]]
[[el:Παγκόσμια θέρμανση]]
[[en:Global warming]]
[[eo:Tutmonda varmiĝo]]
[[es:Calentamiento global]]
[[et:Globaalne soojenemine]]
[[eu:Berotze globala]]
[[fa:گرم‌شدن زمین]]
[[fi:Ilmaston lämpeneminen]]
[[fiu-vro:Ilma lämmämbäsminek üle ilma]]
[[fr:Réchauffement climatique]]
[[fur:Riscjaldament globâl]]
[[ga:Téamh domhanda]]
[[gd:Blàthachadh na cruinne]]
[[gl:Quecemento global]]
[[he:התחממות עולמית]]
[[hi:भूमंडलीय ऊष्मीकरण]]
[[hr:Globalno zatopljenje]]
[[ht:Rechofman atmosferik]]
[[hu:Globális felmelegedés]]
[[hy:Գլոբալ տաքացում]]
[[ia:Calefaction global]]
[[id:Pemanasan global]]
[[ilo:Panagpúdot ti lubong]]
[[io:Globala varmesko]]
[[is:Heimshlýnun]]
[[it:Riscaldamento globale]]
[[ja:地球温暖化]]
[[jv:Pamanasan global]]
[[ka:გლობალური დათბობა]]
[[kn:ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ ಏರಿಕೆ]]
[[ko:지구 온난화]]
[[la:Calefactio globalis]]
[[lez:Дуьньядин чими хьун]]
[[lt:Visuotinis atšilimas]]
[[lv:Globālā sasilšana]]
[[mk:Глобално затоплување]]
[[ml:ആഗോളതാപനം]]
[[mn:Дэлхийн дулаарал]]
[[mr:जागतिक तापमानवाढ]]
[[ms:Pemanasan global]]
[[my:ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှု]]
[[new:ग्लोबल वार्मिङ्ग]]
[[nl:Opwarming van de Aarde]]
[[nn:Global oppvarming]]
[[no:Global oppvarming]]
[[oc:Escalfament global]]
[[pl:Globalne ocieplenie]]
[[pnb:گلوبل وارمنگ]]
[[pt:Aquecimento global]]
[[rm:Stgaudament global]]
[[ro:Încălzirea globală]]
[[ru:Глобальное потепление]]
[[rue:Ґлобалне потеплїня]]
[[sah:Аан дойду сылыйыыта]]
[[sh:Globalno zatopljenje]]
[[si:පෘථිවිය උණුසුම්වීම]]
[[simple:Global warming]]
[[sk:Globálne otepľovanie]]
[[sl:Globalno segrevanje]]
[[sq:Ngrohja globale]]
[[sr:Глобално загревање]]
[[su:Jagat nyongkab]]
[[sv:Global uppvärmning]]
[[sw:Kupanda kwa halijoto duniani]]
[[ta:புவி சூடாதல்]]
[[te:భూగోళం యొక్క వేడిమి]]
[[tg:Гармшавии глобалӣ]]
[[th:ปรากฏการณ์โลกร้อน]]
[[tl:Pag-init ng daigdig]]
[[tr:Küresel ısınma]]
[[uk:Глобальне потепління]]
[[ur:عالمی حرارت]]
[[vi:Ấm lên toàn cầu]]
[[war:Pagpaso han kalibutan]]
[[wuu:全球暖化]]
[[yi:גלאבאלע אנווארימונג]]
[[zh:全球变暖]]
[[zh-classical:全球暖化]]
[[zh-min-nan:Choân-kiû sio-lo̍h-hoà]]
[[zh-yue:全球變暖]]